Tsjechisch

Tsjechisch
Het Tsjechisch (čeština of český jazyk) is een West-Slavische taal met ongeveer 12 miljoen sprekers. Tsjechisch wordt vooral gesproken in Tsjechië (10,2 miljoen inwoners), maar ook in de buurlanden (met name Slowakije en Oostenrijk) en landen met veel Tsjechische immigranten, zoals de Verenigde Staten en Canada. Sinds 1 mei 2004 is het Tsjechisch een van de officiële werktalen van de Europese Unie.

Het Tsjechisch is onder de West-Slavische talen het nauwst verwant met het Slowaaks, gevolgd door het Oppersorbisch en het Pools. Het Tsjechisch en het Slowaaks zijn tot op zeer grote hoogte onderling verstaanbaar.

Het Tsjechisch wordt geschreven met het Latijnse alfabet, gebruikmakend van een aantal specifieke diakritische tekens, namelijk de háček (háček,ˇ), het accent aigu (čárka, ´) en de corona (kroužek, ˚).

Het Tsjechische alfabet luidt als volgt:

De letters Q, X en W worden alleen in vreemde woorden en leenwoorden gebruikt en komen weinig tot zeer weinig voor.

De ů is in feite hetzelfde als de ú, de ů mag echter niet aan het begin van een woord worden gebruikt. Ook de ě kan niet aan het begin van een woord staan, omdat de háček op de e aangeeft dat de voorafgaande letter wordt gepalataliseerd.

De letters l en r kunnen ook als klinkers fungeren, wat kan leiden tot een zin als "strč prst skrz krk" (steek je vinger door je keel).

Land (geografie)
  • Tsjechië
    Tsjechië (Tsjechisch: Česko), officieel de Tsjechische Republiek (Tsjechisch: Česká republika), is een land in Centraal-Europa. Het land grenst in het westen en noordwesten aan Duitsland, in het noorden aan Polen, in het oosten aan Slowakije en in het zuiden aan Oostenrijk. Sinds 1 januari 1993 vormt Tsjechië een zelfstandig land, daarvoor was het het westelijke deel van Tsjecho-Slowakije.

    Tot decennia na de splitsing van Tsjecho-Slowakije in Slowakije en Tsjechië in 1993 blijven er enkele problemen bestaan met betrekking tot de naamgeving van Tsjechië. In het Tsjechisch blijft de lange vorm van de naam (Česká republika, Tsjechische republiek) veel gebruikt, ondanks de pogingen van overheden, geografen en taalkundigen om mensen over te halen de korte vorm Česko te gebruiken. In het Nederlandse taalgebied wordt een korte naam gebruikt (Tsjechië), maar in veel andere talen blijft de lange vorm gangbaar. De Nederlandse naam "Tsjechië" is in feite een soort germanisme. Zo wordt in het Engels vaak Czech Republic gebruikt in plaats van Czechia en in het Frans République tchèque in plaats van Tchéquie.