Mapa - Znamiensk (obwód kaliningradzki) (Znamensk)

Znamiensk, Welawa (, do 1946, dawn. i ) – osiedle typu wiejskiego, do 2005 osiedle typu miejskiego w obwodzie kaliningradzkim w Rosji. Położona nad prawym brzegiem Pregoły w miejscu, gdzie wpada do niej Łyna.

Miasto założone w miejscu wcześniejszej pruskiej osady i grodu Velowe. Prawa miejskie uzyskało w 1339. Miasto było znane z handlu końmi.

W 1440 Welawa była jednym z miast założycieli Związku Pruskiego, który na początku 1454 zwrócił się do polskiego króla z prośbą o przyłączenie Prus do Królestwa Polskiego. W lutym 1454 król Kazimierz IV Jagiellończyk przychylił się do prośby i inkorporował region z miastem do Polski. W granicach Polski miasto leżało do 1460, kiedy zostało po oblężeniu zajęte przez Krzyżaków. Po pokoju toruńskim od 1466 miasto stanowiło część Polski jako lenno. W 1657 miejsce podpisania traktatów welawsko-bydgoskich, na mocy których Prusy Książęce, w tym Welawa, przestały stanowić część Rzeczypospolitej.

Od 1818 siedziba powiatu (Landkreis). Od 1871 w granicach Niemiec.

W czasie II wojny światowej 2 Front Białoruski zdobył miasto 23 stycznia 1945. W wyniku walk całkowitemu zniszczeniu i rozbiórce uległo zabytkowe centrum miasta w obrębie dawnych obwarowań, w tym ratusz (XIV, XVI–XIX w.) i Brama Kamienna (XIV w.). Pozostawiono jedynie ruinę kościoła św. Jakuba (XIV–XV w.), który utracił bogate wyposażenie i cenne malowidła ścienne z około roku 1400. Od 1945 miasto należało do ZSRR, w 1946 zmieniono jego nazwę na Znamiensk i odebrano prawa miejskie. Na miejscu historycznego ośrodka o zatartym rozplanowaniu wzniesiono kilka bloków mieszkalnych. Kościół parafialny św. Jakuba odbudowano na początku XXI wieku bez odtworzenia wnętrza i sklepień.