İtalyanca

İtalyanca
İtalyanca (italiano ya da lingua italiana), çoğunluğu İtalya ve İsviçre'nin güneyindeki Ticino kantonunda yaşayan 61 milyon kişi tarafından konuşulan Hint-Avrupa dil ailesine mensup bir Latin dilidir. İtalyan asıllı göçmenlerce Amerika Birleşik Devletleri'nde, Arjantin'de, Brezilya'da, Kanada'da ve Avustralya'da da sıkça konuşulur.

Orta Çağ itibarıyla Halk Latincesi (Vulgar Latince) çeşitli dillere ayrılmıştır. Orta Çağ'ın sonunda Floransa şehrinin kültür ve edebiyat üstünlüğü etkisiyle, Toskana yazı dilinden bugünkü İtalyanca şekillenmiştir. Dilin gelişiminde Boccaccio, Dante Alighieri ve Petrarca gibi isimlerin Latince yerine Toskana ağzını kullanmalarının büyük etkisi vardır. Buna rağmen İtalyan dili, siyasi birliğin de uzun zaman tamamlanamamış olmasının da etkisiyle bölgeden bölgeye büyük farklılıklar taşır. Her bölgenin kendine özgü şivesi vardır. Buna ek olarak İtalyanca gibi Halk Latincesinden türemiş ancak İtalyancadan farklı ve karşılıklı anlaşılabilirlik göstermeyen 30 civarı dil de İtalyada bulunmaktadır. Çoğu İtalyanca konuşuru hem İtalyanca ve şivelerini, hem de kendi bölgesel dillerini (örneğin Sicilyaca veya Furlanca) konuşmaktadır.

Diğer Latin dilleriyle (Fransızca, İspanyolca, Portekizce, Rumence, Katalanca gibi) büyük benzerlikler taşır. İtalyancayı iyi bilen birisi diğer Latin dillerini de kısa zamanda öğrenebilir. İtalyanca ve Sardunyaca, Latinceden en az farklılaşmış yaşayan diller olarak nitelendirilmektedir.

İtalyanca, kelimelerin hemen hemen tamamının ünlü harfle bitmesi ve kesif vurgularıyla kendine özgü bir melodiye sahiptir. İtalyanca, Rönesans devrinde lingua franca görevini görmüş olduğundan diğer dilleri etkilemiştir ve özellikle müzik alanında terminoloji İtalyanca’dır. İtalyanca dünyanın sayılı melodik dillerinden biridir.

İtalyan alfabesinde 21 harf bulunur. J, K, W, X ve Y harfleri İtalyancada kullanılmaz, sadece yabancı kelimelerde bulunur.

Z

z

* }

z

* }
Ülke
  • Cebelitarık
    Cebelitarık, İber Yarımadası'nın güney ucunda yer alan bir Britanya Denizaşırı Toprağı'dır. 6.7 km²'lik 2,6 sq mi bir alana sahiptir ve kuzeyde İspanya ile sınırı vardır. Manzaraya, eteğinde yoğun nüfuslu bir kasaba bölgesi olan ve başta Cebelitarık olmak üzere 33.000'den fazla kişiye ev sahipliği yapan Cebelitarık Kayası hakimdir.

    1704'te İngiliz-Hollandalı kuvvetler, Habsburgların İspanyol tahtına iddiası adına İspanyol Veraset Savaşı sırasında İspanya'dan Cebelitarık'ı ele geçirdi. Bölge, 1713'te Utrecht Antlaşması uyarınca ebediyen Büyük Britanya'ya devredildi. Napolyon Savaşları ve II. Dünya Savaşı sırasında, Akdeniz'e, Cebelitarık Boğazı'na giriş ve çıkışı kontrol ettiği için Kraliyet Donanması için önemli bir üs oldu. Bu deniz boğulma noktasında sadece 14,3 km (8,9 mil) genişliğindedir. Dünyanın deniz ticaretinin yarısının boğazdan geçmesiyle stratejik olarak önemli olmaya devam ediyor. Bugün Cebelitarık'ın ekonomisi büyük ölçüde turizm, çevrimiçi kumar, finansal hizmetler ve yakıt ikmaline dayanıyor.