แผนที่ - จังหวัดตะโบงคมุม (Tboung Khmum)

ตะโบงคมุม หรือ ทโบงคมุม (ត្បូងឃ្មុំ) เป็นจังหวัดหนึ่งใน 25 แห่งของประเทศกัมพูชา ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของประเทศ ในทางภูมิศาสตร์กายภาพคือที่ราบต่ำตอนกลางของแม่น้ำโขง มีอาณาเขตติดต่อดังนี้ (เริ่มจากทิศใต้เรียงตามเข็มนาฬิกา) จังหวัดไพรแวง จังหวัดกำปงจาม จังหวัดกระแจะ และประเทศเวียดนาม มีเมืองหลักและเมืองที่ใหญ่ที่สุดคือเมืองสวง ชื่อจังหวัด "ตะโบงคมุม" แปลว่า "อำพัน" ซึ่งประสมจากคำว่า "ตะโบง" (ត្បូង) แปลว่า อัญมณี กับคำว่า "คมุม" (ឃ្មុំ) แปลว่า ผึ้ง ส่วน ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา แปลโดยหลวงเรืองเดชอนันต์ (ทองดี ธนะรัชต์) ระบุความหมายว่า "ศีรษะผึ้ง"

จังหวัดตะโบงคมุมก่อตั้งขึ้นตามประกาศราชกิจจานุเบกษาโดยพระบาทสมเด็จพระบรมนาถ นโรดม สีหมุนี เมื่อวันที่ 31 ธันวาคม พ.ศ. 2556 ตามการทูลแนะนำของรัฐบาลฮุน เซน นายกรัฐมนตรีกัมพูชา โดยแยกออกมาจากจังหวัดกำปงจาม ด้วยเหตุผลอย่างเห็นได้ชัดเจนในเรื่องการเพิ่มประสิทธิภาพในการบริหารจัดการของจังหวัดขนาดใหญ่ การแยกพื้นที่บางส่วนของจังหวัดกำปงจามออกมาตั้งเป็นจังหวัดตะโบงคมุมนี้เกิดขึ้นหลังการพ่ายแพ้การเลือกตั้งเมื่อเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2556 ของพรรคประชาชนกัมพูชาของฮุน เซน ในพื้นที่จังหวัดกำปงจาม จังหวัดบ้านเกิดของเขา โดยพรรคประชาชนกัมพูชาสามารถเอาชนะได้เพียง 8 ที่นั่งจากทั้งหมด 18 ที่นั่งในสภาจังหวัด เขตการเลือกตั้งทั้ง 10 อำเภอที่ยังคงอยู่ในกำปงจามในตอนนี้ได้เทคะแนนอย่างท่วมท้นให้แก่พรรคฝ่ายตรงข้ามคือ พรรคสงเคราะห์ชาติกัมพูชา ซึ่งนำโดยสม รังสี ส่วนที่เหลือ 5 จาก 6 อำเภอซึ่งปัจจุบันอยู่ในจังหวัดตะโบงคมุม พรรคประชาชนกัมพูชาเป็นฝ่ายชนะการเลือกตั้ง

จังหวัดตะโบงคมุมแบ่งเขตการปกครองออกเป็น 7 อำเภอ 64 ตำบล รายชื่ออำเภอมีดังนี้

* ในวงเล็บคือรหัสทางภูมิศาสตร์และชื่ออำเภอในภาษาเขมร

* อำเภอฎ็อมแบ (2504, ដំបែ)

* อำเภอโกรจจมา (2509, ក្រូចឆ្មារ)

* อำเภอเมมวต (2510, មេមត់)

* อำเภอโอเรืองโอว (2511, អូរាំងឪ)

* อำเภอปวญเญียกแกรก (2512, ពញ្ញាក្រែក)

* อำเภอตะโบงคมุม (2516, ត្បូងឃ្មុំ)