Noszak (Noshaq)
Noszak – drugi co do wysokości szczyt w górach Hindukusz (zaraz po Tiricz Mir), który liczy sobie 7492 m. Leży na granicy między Afganistanem a Pakistanem. Jest to najwyższy szczyt Afganistanu.
Noszak zajmuje trwałe miejsce w historii polskiego alpinizmu. To o pierwsze wejście na tę górę toczyli bój Polacy w 1960 roku, to właśnie ten szczyt zdobyli jako pierwsi zimą Andrzej Zawada i Tadeusz Piotrowski, otwierając tym samym erę himalaizmu zimowego. W latach 70. szczyt ten stał się bardzo modny wśród polskich wspinaczy, którzy zdobywali tu doświadczenie wysokogórskie przed wyruszeniem na podbój himalajskich ośmiotysięczników.
Sytuacja zmieniła się diametralnie od rozpoczęcia radzieckiej interwencji w Afganistanie w 1979 r., gdy Afganistan na długie lata pogrążył się w krwawych wojnach i wewnętrznych walkach o władzę. W związku z tym afgańskie góry przez ponad 30 lat pozostawały niedostępne dla działalności alpinistycznej. Nieliczni himalaiści zaglądają tam dopiero od momentu odejścia od władzy talibów po interwencji zbrojnej Stanów Zjednoczonych wraz z sojusznikami.
Strefa przygraniczna z Pakistanem w rejonie Noszaka wciąż pozostaje zaminowana, co jest pozostałością po wojnie domowej między talibami a Sojuszem Północnym w latach dziewięćdziesiątych XX wieku. Do dzisiaj region ten pełen jest min przeciwpiechotnych. Niedaleko Noszaka znajduje się przełęcz Sad Isztrag An, którą jeszcze kilkadziesiąt lat temu ludzie pokonywali, żeby odwiedzić rodziny, handlować lub w poszukiwaniu pracy. Aktualnie nie ma takiej możliwości.
Zaminowana jest również częściowo dolina, która prowadzi pod Noszak. Z tego powodu talibowie tam raczej nie zaglądają. Na szczęście bezpośrednio pod górą oraz w drodze do bazy, o ile nie zbacza się z wytyczonej kilka lat temu ścieżki, można czuć się bezpiecznie.
Noszak zajmuje trwałe miejsce w historii polskiego alpinizmu. To o pierwsze wejście na tę górę toczyli bój Polacy w 1960 roku, to właśnie ten szczyt zdobyli jako pierwsi zimą Andrzej Zawada i Tadeusz Piotrowski, otwierając tym samym erę himalaizmu zimowego. W latach 70. szczyt ten stał się bardzo modny wśród polskich wspinaczy, którzy zdobywali tu doświadczenie wysokogórskie przed wyruszeniem na podbój himalajskich ośmiotysięczników.
Sytuacja zmieniła się diametralnie od rozpoczęcia radzieckiej interwencji w Afganistanie w 1979 r., gdy Afganistan na długie lata pogrążył się w krwawych wojnach i wewnętrznych walkach o władzę. W związku z tym afgańskie góry przez ponad 30 lat pozostawały niedostępne dla działalności alpinistycznej. Nieliczni himalaiści zaglądają tam dopiero od momentu odejścia od władzy talibów po interwencji zbrojnej Stanów Zjednoczonych wraz z sojusznikami.
Strefa przygraniczna z Pakistanem w rejonie Noszaka wciąż pozostaje zaminowana, co jest pozostałością po wojnie domowej między talibami a Sojuszem Północnym w latach dziewięćdziesiątych XX wieku. Do dzisiaj region ten pełen jest min przeciwpiechotnych. Niedaleko Noszaka znajduje się przełęcz Sad Isztrag An, którą jeszcze kilkadziesiąt lat temu ludzie pokonywali, żeby odwiedzić rodziny, handlować lub w poszukiwaniu pracy. Aktualnie nie ma takiej możliwości.
Zaminowana jest również częściowo dolina, która prowadzi pod Noszak. Z tego powodu talibowie tam raczej nie zaglądają. Na szczęście bezpośrednio pod górą oraz w drodze do bazy, o ile nie zbacza się z wytyczonej kilka lat temu ścieżki, można czuć się bezpiecznie.
Mapa - Noszak (Noshaq)
Mapa
Kraj (państwo) - Afganistan
Flaga Afganistanu |
Afganistan, pers. i paszto: افغانستان (Afghânistân) Źródło słowa „Afgan” pozostaje nierozpoznane. Jedno z wyjaśnień bierze je od Apakana, irańskiego władcy z VIII lub IX wieku. Inne wskazuje na odniesienie do słowa „Abgan” (Imperium Sasanidów, III wiek), najstarszego znanego zapisu odnoszącego się do późniejszego „Afgan”. Pojawia się również w zapiskach Szapura I w Nachsz-e-Rostam, gdzie wspomina o nazwisku Goundifer Abgan Rismaund. Indyjski astronom z VI wieku, Varahamihira, w swojej pracy „Brhat Samhita” (11.61; 16.38), określa Afganów słowem Avagan. Chiński pielgrzym Xuanzang określa nazwą 阿薄健 („Abojian” ) lud zamieszkujący tereny na północ od Gór Sulejmańskich. W języku perskim -stân oznacza „kraj”. Starożytni Grecy nazywali te tereny „Ariana” od awestyjskiego Aryanam Vaeja lub „Aryavarta” – „kraj Ariów” w sanskrycie (por. Iran). Określenie ‘Ariana Afghânistân’ jest wciąż popularne wśród perskojęzycznych mieszkańców Afganistanu. Nazwą 'Chorasan' określano Afganistan jako część Wielkiego Chorasanu, co w zapisie pahlawi znaczy „Wschodni Kraj” (pers. خاور زمین)
Waluta / Język (mowa)
ISO | Waluta | Symbol | Cyfry znaczące |
---|---|---|---|
AFN | Afgani (Afghan afghani) | Ø‹ | 2 |
ISO | Język (mowa) |
---|---|
PS | Język paszto (Pashto language) |
FA | Język perski (Persian language) |
TK | Język turkmeński (Turkmen language) |
UZ | Język uzbecki (Uzbek language) |