Kaart (cartografie) - Jomala

Åland (uitspraak: [ˈoːland]) (Zweeds: Åland; Fins: Ahvenanmaa) is een Finse regio met verregaande autonomie. Het grondgebied valt samen met de gelijknamige eilandengroep de Ålandseilanden in de Scherenzee, aan de monding van de Botnische Golf, halverwege Zweden en Finland. Tussen Zweden en Åland ligt de Ålandzee. Van de ruim 26.000 eilanden en scheren hebben 6.757 eilanden een oppervlak groter dan ¼ hectare. Deze hebben allemaal een naam. Van deze eilanden zijn er zo'n 65 bewoond. Het inwonertal bedroeg in 2020 ruim 30.000; twintig jaar eerder waren dat er nog zo'n 26.000 ; ongeveer 40% van de inwoners woont in de hoofdstad Mariehamn, en nog eens 18% in de buurgemeente Jomala. Åland heeft maar één klein stukje grens op land: op het onbewoonde eilandje Märket, dat voor de helft Zweeds grondgebied is. Åland is geheel Zweedstalig, het Zweeds is de enige officiële taal en communicatie met de Finse overheid geschiedt in het Zweeds. De regio is sinds 1856 gedemilitariseerd: forten of militaire aanwezigheid zijn verboden, en de bewoners hoeven niet te voldoen aan de Finse dienstplicht.

De naam van Åland was in het Oernoords oorspronkelijk Ahvaland, dat 'land van water' betekent. Het Protogermaanse woord 'ahwō' is verwant aan het Latijnse woord voor water: 'aqua'. In het Zweeds ontwikkelde het woord zich eerst tot Áland en uiteindelijk tot Åland, wat letterlijk 'beek-land' betekent, hoewel Åland nagenoeg geen rivieren of beken heeft. De Finse en Estische benamingen van deze regio, respectievelijk Ahvenanmaa en Ahvenamaa zijn vermoedelijk van dezelfde oorspronkelijke naam afgeleid.