Λουξεμβουργιανή γλώσσα

Λουξεμβουργιανή γλώσσα
Τα Λουξεμβουργιανά (Λουξεμβουργιανά: Lëtzebuergesch, Γαλλικά: Luxembourgeois, Γερμανικά: Luxemburgisch) είναι μία Δυτική Γερμανική γλώσσα που ομιλείται στο Λουξεμβούργο. Υιοθετήθηκε ως επίσημη γλώσσα το 1984. Ομιλείται επίσης σε μικρά μέρη του Βελγίου, της Γαλλίας και της Γερμανίας, καθώς και από μερικούς απογόνους Λουξεμβούργιων μεταναστών στις ΗΠΑ και απόδημους στην Τρανσυλβανία της Ρουμανίας (Siebenbürgen). Παγκοσμίως υπάρχουν περίπου 400.000 ομιλητές Λουξεμβουργιανών.

Τα Λουξεμβουργιανά ανήκουν στην Κεντρική Γερμανική ομάδα των Άνω Γερμανικών γλωσσών, όπως και τα πρότυπα Γερμανικά. Ωστόσο, είναι κάτι παραπάνω από απλά μια Γερμανική διάλεκτος. Τα Λουξεμβουργιανά δανείζονται πολλές Γαλλικές λέξεις. Για παράδειγμα, η λέξη για τον οδηγό λεωφορείου είναι Buschauffeur, ενώ στα γερμανικά είναι Busfahrer και στα γαλλικά Chauffeur de bus. Είναι σχετικά εύκολο σε όσους μιλάνε Γερμανικά να καταλάβουν τα Λουξεμβουργιανά, αλλά πιο δύσκολο να τα μιλήσουν σωστά λόγω της Γαλλικής επιρροής.

Από την άλλη, τα γραπτά Λουξεμβουργιανά συχνά επιδεικνύουν φανερή επιρροή από τα Άνω Γερμανικά στη σύνταξη και τα ιδιώματα και συνήθως εκπλήττουν όσους έχουν ευχέρεια στην ανάγνωση Γερμανικών ως ουσιαστικά καθαρά Γερμανικά μεταμφιεσμένα ως ξένη γλώσσα. Φαίνεται πως η ιδέα της κατάλληλης γραφής των Λουξεμβουργιανών είναι ακόμα κατά πολύ εξαρτημένη στην κανονιστική Γερμανική γραμματική. Σύμφωνα μ’αυτό, τα Λουξεμβουργιανά φτάνουν πιο κοντά στο να ονομαστούν μερικά ως Γερμανική διάλεκτος απ’ό,τι τα Ολλανδικά, τα οποία επίσης έχουν φανερή συγγένεια με τα Γερμανικά αλλά αξιοπρόσεκτα πιο αποκλίνοντα από αυτή τη γλώσσα στο συντακτικό, την σειρά των λέξεων και τα ιδιώματα.

Μερικές λέξεις είναι διαφορετικές από τα Άνω Γερμανικά αλλά έχουν αντίστοιχα στις Γερμανικές διαλέκτους. Ένα παράδειγμα είναι η λέξη πατάτα, που είναι Gromper στα Λουξεμβουργιανά, αλλά pomme de terre στα Γαλλικά και Kartoffel στα Άνω Γερμανικά.

Άλλες λέξεις είναι αποκλειστικές στα Λουξεμβουργιανά, όπως για παράδειγμα η λέξη για το σπίρτο που είναι "Fixfeier”".

Τα πρότυπα Γερμανικά αποκαλούνται στο Λουξεμβούργο "Däitsch", ή μερικές φορές, υποτιμητικά, "Preisësch" (Πρώσικα). Η συχνότερη χρήση τους είναι στις εφημερίδες του Λουξεμβούργου, και στα σχολεία. Η βασική διοικητική γλώσσα στο Λουξεμβούργο είναι τα Γαλλικά. Τα Λουξεμβουργιανά χρησιμοποιούνται από όλους τους ραδιοφωνικούς σταθμούς στο Λουξεμβούργο και ομιλούνται από τους περισσότερους κατοίκους του.

Κατηγορία:Δυτικές γερμανικές γλώσσες Κατηγορία:Γλώσσες του Βελγίου Κατηγορία:Γλώσσες της Γαλλίας Κατηγορία:Γλώσσες της Γερμανίας Κατηγορία:Γλώσσες του Λουξεμβούργου

Χώρα
  • Λουξεμβούργο
    Το Μεγάλο Δουκάτο του Λουξεμβούργου (λουξεμβουργιανά: Groussherzogtum Lëtzebuerg, γαλλικά: Grand-Duché de Luxembourg​, γερμανικά: Großherzogtum Luxemburg), γνωστό ως Λουξεμβούργο, είναι κράτος της δυτικής Ευρώπης που βρίσκεται ανάμεσα στο Βέλγιο, τη Γερμανία και τη Γαλλία. Η πρωτεύουσά του, η Πόλη του Λουξεμβούργου, είναι μια από τις τρεις επίσημες πρωτεύουσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης μαζί με τις Βρυξέλλες και το Στρασβούργο και η έδρα του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, ανώτατης δικαστικής αρχής της ΕΕ.

    Το Λουξεμβούργο, έχει έκταση 2.586 τετραγωνικά χιλιόμετρα, και συνολικό πληθυσμό (σύμφωνα με την απογραφή του 2022) 645.397 κατοίκους.