Δολάριο ΗΠΑ
$
Το δολάριο (αγγλικά dollar) είναι το νόμισμα των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής. Διαιρείται σε 100 σεντς (αγγλικά cents). Ο κωδικός ISO 4217 του δολαρίου ΗΠΑ είναι USD. Κυκλοφόρησε επίσημα για πρώτη φορά στις 2 Απριλίου 1792.Η ονομασία του προέρχεται από το ισπανικό δολάριο (νόμισμα των οκτώ ρεαλιών, στα ισπανικά reales), το οποίο με την σειρά του είχε λάβει το όνομά του πιθανώς από το παλαιό γερμανικό νόμισμα Τάλερ (στα γερμανικά Thaler).
Σε κανονική κυκλοφορία υπάρχουν κέρματα με ονομαστική αξία 1¢ (Cent, επίσης γνωστό ως Penny), 5¢ (Nickel), 10¢ (Dime), 25¢ (επισήμως «τέταρτο του δολαρίου», Quarter Dollar, ή απλά Quarter στην καθομιλουμένη), 50¢ (μισό δολάριο, half dollar· σπάνιο) και $1 (δολάριο, dollar· σπάνιο).
Επίσης κυκλοφορούν χαρτονομίσματα των $1, $2 (σπάνιο), $5, $10, $20, $50 και $100. Χαρτονομίσματα με ονομαστική αξία άνω των $100 ($500, $1.000, $5.000, $10.000 και $100.000) δεν έχουν πλέον αντίκρυσμα, έτσι ώστε να δυσκολευτεί η λαθραία μεταφορά μεγάλων χρηματικών ποσών.
Στο χαρτονόμισμα του ενός δολαρίου απεικονίζεται ο Τζορτζ Ουάσινγκτον.
Ο νόμος περί νομισμάτων του 1792 εισήγαγε το δολάριο ΗΠΑ συνδεδεμένο με ισοτιμία 1 προς 1 με το ισπανικό ασημένιο δολάριο. Παράλληλα το δολάριο, σύμφωνα με τον ίδιο νόμο, διαιρούταν σε 100 σεντς και η κοπή νομισμάτων σε δολάρια και σεντς έγινε νόμιμη. Τα τραπεζογραμμάτια των ΗΠΑ εκδίδονται με τη μορφή χαρτονομισμάτων της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ. Το δολάριο λέγεται και πράσινο νόμισμα, επειδή τα αμερικανικά χαρτονομίσματα φέρουν κατά κύριο λόγο το πράσινο χρώμα.
Το δολάριο ΗΠΑ έγινε σημαντικό αποθεματικό νόμισμα διεθνούς εμβέλειας μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Το 1944, το δολάριο άρχισε να αντικαθιστά την λίρα στερλίνα ως το κύριο αποθεματικό νόμισμα του κόσμου, χάρη στην Συμφωνία του Μπρέτον Γουντς η οποία συνήφθη από τις συμμαχικές δυνάμεις ένα χρόνο πριν το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Το δολάριο είναι το πιο ευρέως χρησιμοποιούμενο νόμισμα στις διεθνείς συναλλαγές και επιτρέπεται η ελεύθερη κυκλοφορία του. Είναι το επίσημο νόμισμα πολλών χωρών και το ντε φάκτο νόμισμα σε πολλές άλλες χώρες. Σε άλλες χώρες, πέραν της Αμερικής, χρησιμοποιούνται κατά βάση χαρτονομίσματα του Ομοσπονδιακού Αποθεματικού Ταμείου των Ηνωμένων Πολιτειών (και, σε λίγες περιπτώσεις, νομίσματα των ΗΠΑ).
Χώρα
-
Βρετανικό Έδαφος Ινδικού Ωκεανού
Το μεγαλύτερο νησί είναι το Ντιέγκο Γκαρσία, η τοποθεσία των κοινών στρατιωτικών εγκαταστάσεων του Ηνωμένου Βασιλείου και των Ηνωμένων Πολιτειών. -
Αμερικανικές Παρθένοι Νήσοι
Ο πληθυσμός της χώρας είναι 87.146 κάτοικοι σύμφωνα με την απογραφή του 2020 (κατατάσσεται 204η στον κόσμο), ενώ η έκταση είναι 346 τ.χλμ.. Επίσημη γλώσσα είναι τα Αγγλικά και επίσημη θρησκεία είναι ο Χριστιανισμός. Το νόμισμα των νησιών είναι το δολάριο ΗΠΑ. -
Αϊτή
Η πρωτεύουσα της Αϊτής είναι το Πορτ-ο-Πρενς (Port-au-Prince), που βρίσκεται στο κύριο νησί, την Ισπανιόλα. Πρώην γαλλική κτήση, η Αϊτή ήταν η δεύτερη χώρα στο δυτικό ημισφαίριο, μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, που διακήρυξε την ανεξαρτησία της το 1804. Η χώρα έγινε η πρώτη ανεξάρτητη δημοκρατία Αφροαμερικανών και το μόνο κράτος που γεννήθηκε έπειτα από επιτυχημένη επανάσταση των δούλων. Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της χώρας έγινε την 1η Ιανουαρίου 1804. -
Βερμούδες
Η επίσημη γλώσσα των Βερμούδων είναι τα Αγγλικά, ενώ μερικοί κάτοικοι μιλούν Πορτογαλικά. Η επίσημη θρησκεία του νησιού είναι ο Χριστιανισμός. Το νησί είναι γνωστό και για το περίφημο «Τρίγωνο των Βερμούδων», καθώς και για τα κρεμμύδια που παράγει. -
Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι
Το 1493 ο Χριστόφορος Κολόμβος ονόμασε τα νησιά "Santa Úrsula y las Once Mil Vírgenes" (Η Αγία Ούρσουλα και οι έντεκα χιλιάδες παρθένες) προς τιμήν της Αγίας Ούρσουλας και των 11.000 παρθένων. Το όνομα αργότερα συντομεύτηκε σε «Παρθένοι Νήσοι». -
Ελ Σαλβαδόρ
Το Ελ Σαλβαδόρ συνορεύει στα νότια και νοτιοδυτικά με τον Βόρειο Ειρηνικό Ωκεανό, βόρεια και βορειοδυτικά με τη Γουατεμάλα και βόρεια-βορειοανατολικά με την Ονδούρα. Στα νοτιοανατολικά ο Κόλπος του Φονσέκα το χωρίζει από τη Νικαράγουα. Το Ελ Σαλβαδόρ είναι η μικρότερη κεντροαμερικανική χώρα στην περιοχή και η μόνη που δεν διαθέτει ακτογραμμή στην Καραϊβική Θάλασσα. Οι γεωγραφικές του συντεταγμένες είναι 13°50′Β 88°55′Δ. -
Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Η ομοσπονδιακή πρωτεύουσα των ΗΠΑ, είναι η Ουάσινγκτον Π.Κ., ενώ η μεγαλύτερη πληθυσμιακά πόλη και το σημαντικότερο οικονομικό της κέντρο, είναι η Νέα Υόρκη. Άλλες σημαντικές πόλεις της χώρας, είναι το Λος Άντζελες, το Σικάγο, το Χιούστον, το Ντάλας, η Ατλάντα, το Σαν Φρανσίσκο, η Φιλαδέλφεια, η Βοστώνη, το Μαϊάμι και το Σιάτλ. -
Καραϊβική Ολλανδία
Τα τρία αυτά νησιά έγιναν ειδικοί δήμοι της Ολλανδίας μετά τη διάλυση των Ολλανδικών Αντιλλών στις 10 Οκτωβρίου του 2010, ενώ την ίδια στιγμή τα νησιά Κουρασάο και Άγιος Μαρτίνος (το ολλανδικό τμήμα) αυτονομήθηκαν και έγιναν συστατικές χώρες εντός του Βασιλείου των Κάτω Χωρών. Έτσι ενώ ο όρος νησιά ΒΕΣ ή Καραϊβική Ολλανδία περιλαμβάνει μόνο τα τρία νησιά που είναι ειδικοί δήμοι της Ολλανδίας, ο όρος Ολλανδική Καραϊβική περιλαμβάνει όλα τα νησιά της Καραϊβικής εντός του Βασιλείου των Κάτω Χωρών δηλαδή τα τρία νησιά ΒΕΣ μαζί με την Αρούμπα, το Κουρασάο και τον Άγιο Μαρτίνο. Τα νησιά ΒΕΣ έχουν συνολικό πληθυσμό 27.726 κατοίκους, σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2022 και συνολική έκταση 328 τετραγωνικά χιλιόμετρα. -
Μπαρμπάντος
Κατοικήθηκε από ανθρώπους του Καλινάγκο από τον 13ο αιώνα, και προηγουμένως από άλλους ιθαγενείς Αμερικανούς. Ισπανοί ναυτικοί κατέλαβαν το Μπαρμπάντος στα τέλη του 15ου αιώνα και το διεκδίκησαν. Η Πορτογαλική Αυτοκρατορία διεκδίκησε το νησί μεταξύ 1532 και 1536, αλλά αργότερα, το 1620 το εγκατέλειψε. Ένα αγγλικό πλοίο, το Olive Blossom, έφτασε στο Μπαρμπάντος στις 14 Μαΐου 1625 και οι άνδρες του κατέλαβαν το νησί. Το 1627, οι πρώτοι μόνιμοι άποικοι έφτασαν από την Αγγλία και το Μπαρμπάντος έγινε αγγλική και αργότερα βρετανική αποικία. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η αποικία λειτουργούσε με οικονομία φυτειών, βασιζόμενη στην εργασία των σκλάβων Αφρικανών που δούλευαν στις φυτείες του νησιού. Οι σκληρές συνθήκες εργασίας των σκλάβων είχαν ως αποτέλεσμα αρκετές σχεδιασμένες εξεγέρσεις σκλάβων, η μεγαλύτερη από τις οποίες ήταν η εξέγερση του Μπούσα το 1816 που κατεπνίγη από τους Βρετανούς. Το δουλεμπόριο στο νησί συνεχίστηκε έως ότου τέθηκε εκτός νόμου από τον Νόμο για το Εμπόριο Σκλάβων του 1807, με την τελική χειραφέτηση του σκλαβωμένου πληθυσμού στο Μπαρμπάντος να λαμβάνει χώρα σε μια περίοδο πέντε ετών μετά τον Νόμο κατάργησης της δουλείας του 1833. -
Παναμάς
Υπάρχουν αρκετές θεωρίες σχετικά με την προέλευση της ονομασίας Παναμάς (Παναμά: ισπανικό όνομα). Ορισμένες υποστηρίζουν ότι η χώρα πήρε το όνομά της από ένα γηγενές δέντρο με την ίδια ονομασία, ενώ άλλες θεωρούν ότι οι πρώτοι άποικοι που έφτασαν στην περιοχή χρησιμοποίησαν την έκφραση Παναμά που σημαίνει πληθώρα πεταλούδων σε τοπική διάλεκτο, για να περιγράψουν την παρουσία πεταλούδων στην περιοχή. Η πιο διαδεδομένη άποψη υποστηρίζει ότι ένας οικισμός ψαράδων με το αρχικό όνομα Παναμά (Panamá) ευθύνεται για την ονομασία, με την ερμηνεία της παρουσίας πολλών ψαριών στην τοπική διάλεκτο. Η επίσημη εκδοχή που υποστηρίζεται και από το κράτος του Παναμά αναφέρει ότι η λέξη Παναμά σήμαινε σε τοπικές διαλέκτους την πληθώρα ψαριών, δέντρων και πεταλούδων, κάτι που χαρακτήριζε την περιοχή. -
Τερκς και Κέικος
Η έκτασή τους είναι 616 τετραγωνικά χιλιόμετρα και ο πληθυσμός τους 46.131 κάτοικοι σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2021, στην πλειοψηφία τους Αφροαμερικανοί και μιγάδες. -
Αμερικανική Σαμόα
Το ΑΕΠ της χώρας είναι 575,3 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ (εκτίμηση 2007). Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ είναι 8.000$. -
Ανατολικό Τιμόρ
Η Αυστραλία είναι ο νότιος γείτονας της χώρας, με την οποία διατηρεί θαλάσσια σύνορα στη Θάλασσα του Τιμόρ. -
Απομακρυσμένες Νησίδες των Ηνωμένων Πολιτειών
Η Ατόλλη Παλμύρα είναι η μόνη ενσωματωμένη περιοχή ανάμεσα τους. -
Βόρειες Μαριάνες Νήσοι
Αντίθετα προς τα άλλα εδάφη του Δυτικού Ειρηνικού, που τελούσαν υπό την κηδεμονία του ΟΗΕ και απέκτησαν την ανεξαρτησία τους το 1987, οι βόρειες Μαριάνες διατήρησαν δεσμούς με τις ΗΠΑ. Ωστόσο οι ντόπιοι πολιτικοί έχουν αρχίσει να αμφισβητούν το νέο καθεστώς. Ενώ η βοήθεια από της ΗΠΑ έφερε ένα κύμα οικονομικής ανάπτυξης κατά τη δεκαετία του 1980, στηριζόταν σε εργατικό δυναμικό μεταναστών που στις αρχές της δεκαετίας του 1990 ξεπέρασαν αριθμητικά τον ντόπιο πληθυσμό. Επιπλέον, ο τουρισμός επιτάχυνε την παρακμή της υπάρχουσας παραδοσιακής οικονομίας. Ο απερχόμενος Αμερικανός πρόεδρος Τζωρτζ Ου. Μπους ανακοίνωσε στις αρχές του 2009 τη θεσμοθέτηση της μεγαλύτερης προστατευόμενης θαλάσσιας έκτασης του κόσμου σε τρεις απομακρυσμένες περιοχές του Ειρηνικού ωκεανού, ανάμεσα στις οποίες και οι Βόρειες Μαριάνες αλλά και η Τάφρος των Μαριανών. -
Γκουάμ
Το Γκουάμ βρίσκεται στην Ωκεανία, στα τρία τέταρτα της απόστασης μεταξύ Χαβάης και Φιλιππίνων. Οι γεωγραφικές συντεταγμένες του είναι 13 28 N, 144 47 E. Έχει έκταση 544 τ.χλμ. και ακτογραμμή μήκους 125,5 χλμ. Είναι ηφαιστειογενές νησί, περικλειόμενο από κοραλλιογενείς υφάλους. Βρίσκεται κοντά στην Τάφρο των Μαριάνων, το βαθύτερο σημείο όλων των ωκεανών της Γης. Ανήκει στο σύμπλεγμα των νησιών Μαριάνες και είναι το μεγαλύτερο νησί της Μικρονησίας. -
Νήσοι Μάρσαλ
Τα νησιά βρίσκονται στην ίδια γραμμή με το Κιριμπάτι και το Τουβαλού. Πρόκειται για κοραλλιογενή νησιά, τα οποία περιβάλλονται από άλλα, μικρότερα. Σχηματίζουν μία διπλή σειρά, τα Νησιά της Δύσης ή Ράλικ (στα δυτικά) και τα Νησιά της Αυγής ή Ράτακ (στα ανατολικά). -
Ομόσπονδες Πολιτείες της Μικρονησίας
Η ομόσπονδη χώρα αποτελείται από 607 νησιά στο αρχιπέλαγος των Καρολίνων, τα οποία είναι διατεταγμένα σε ένα τόξο με κατεύθυνση από τα δυτικά προς τα ανατολικά και με μήκος 2.900 χλμ. ανατολικά των Φιλιππίνων. Τα τέσσερα νησιωτικά συμπλέγματα που συναποτελούν το κράτος είναι το Γιαπ, το Τσουκ (που ονομαζόταν Τρουκ ως τον Ιανουάριο του 1990), Πονπέι (γνωστό ως "Πονάπε" ως το Νοέμβριο του 1984) και το Κοσράε (πρώην Κουσιάε). Η καθεμιά από τις πολιτείες αυτές συμβολίζεται με ένα λευκό αστέρι στην εθνική σημαία. Η πρωτεύουσα, Παλικίρ, βρίσκεται στο Πονπέι. Το Γιαπ βρίσκεται στις δυτικές Καρολίνες με εξαίρεση όλα τα υπόλοιπα νησιά, που βρίσκονται στις ανατολικές Καρολίνες. Το ψηλότερο σημείο στο αρχιπέλαγος είναι το όρος Νιάνι (800 μ.). -
Παλάου
Το αρχιπέλαγος είναι επίσης γνωστό με την ονομασία Μαύρα Νησιά. Τα νησιά αυτά είχαν ως πληθυσμό Νέγρους ή Πυγμαίους μέχρι τον 12ο αιώνα. Ο νεότερος πληθυσμός, κρίνοντας από την γλώσσα, προέρχεται από τα νησιά Σούντα, μέρος των Νοτιοδυτικών νησιών, ένα νησί σε απόσταση 600 χιλιομέτρων από το κεντρικό νησί των Παλάου. Ανακαλύφθηκε από τους Ευρωπαίους νωρίτερα από το 1522, όταν το Τρινιντάντ, το πλοίο του Φερδινάρδου Μαγγελάνου, παρατήρησε δύο μικρά νησιά που τα ονόμασε San Juan. Οι Βρετανοί έμποροι έγιναν μόνιμοι επισκέπτες του αρχιπελάγους το 18ου αιώνα και κατά την διάρκεια του 19ου αιώνα τα νησιά κατέληξαν στην Ισπανία. Εξαιτίας της ήττας των Ισπανών στον Αμερικανο-Ισπανικό πόλεμο, η Ισπανία πούλησε τα Παλάου και το μεγαλύτερο μέρος από τα νησιά Καρολίνα στους Γερμανούς το 1899. Το 1914 ο έλεγχος πέρασε στην Ιαπωνία και κατά την διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου τα νησιά κατέλαβαν οι ΗΠΑ.