แผนที่ - แบร์น (Bern)

แบร์น (Berne; Bern) หรือ เบิร์น (Bern) เป็นเมืองหลวงโดยพฤตินัยของประเทศสวิตเซอร์แลนด์ เทศบาลกรุงแบร์นมีประชากรราว 140,000 คน (ปี ค.ศ. 2019) ถือเป็นเมืองที่มีประชากรมากเป็นอันดับ 5 ของประเทศ หากรวมปริมณฑลจะมีประชากรราว 6.6 แสนคน นอกจากนี้ กรุงแบร์นยังเป็นเมืองหลวงของรัฐที่มีชื่อเดียวกัน คือรัฐแบร์น ซึ่งเป็นรัฐที่มีประชากรมากเป็นอันดับสองของประเทศ ภาษาทางการในกรุงแบร์นคือภาษาเยอรมัน ภาษาพูดทั่วไปในกรุงแบร์นคือภาษาเยอรมันสำเนียงสวิส กรุงแบร์นเป็นที่ตั้งของทำเนียบรัฐบาลกลางแห่งสมาพันธรัฐสวิส

ใน ค.ศ. 1983 เขตเมืองเก่ากรุงแบร์นถูกขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกโดยยูเนสโก กรุงแบร์นยังถูกอันดับโดยสถาบัน ECA International ให้เป็นเมืองน่าอยู่ที่สุดของยุโรปในปี ค.ศ. 2019 - 2020 ควบคู่กับกรุงโคเปนเฮเกน

แบร์นถูกก่อตั้งโดยดยุกแบร์โทลด์ที่ 5 แห่งเซริงเงิน ในปี ค.ศ. 1191 แต่เมื่อดยุกแบรชโทลด์เสียชีวิตและไม่มีทายาทสืบทอด แบร์นก็ได้รับสถานะเป็นเสรีนครจักรวรรดิโดยจักรพรรดิฟรีดริชที่ 2 แห่งโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ แบร์นเข้าร่วมสมาพันธรัฐสวิสในปี ค.ศ. 1353 ถือเป็นรัฐลำดับที่ 9 ที่เข้าร่วมสมาพันธ์

ที่มาของชื่อ "แบร์น" นั้นไม่เป็นที่ชัดเจน เรื่องเล่าพื้นเมืองระบุว่าที่มาของชื่อมาจากการที่ดยุกแบร์โทลด์ที่ 5 แห่งเซริงเงิน (Berthold V. von Zähringen) ผู้ก่อตั้งเมืองแบร์น ประสงค์จะตั้งชื่อเมืองเป็นชื่อสัตว์ตัวแรกที่เขาพบระหว่างล่า และสัตว์ตัวนั้นก็คือหมี ซึ่งในภาษาเยอรมันออกเสียงว่า "แบร์" (Bär) บ้างก็บอกว่า ชื่อเมืองนี้ถูกตั้งตามชื่อเมืองเวโรนาในอิตาลี ซึ่งตอนนั้นมีชื่อเรียกในภาษาเยอรมันบนว่า "แบร์น" อย่างไรก็ตาม การศึกษาแผ่นเหล็กโกบันนุส (Gobannus tablet) ในปีค.ศ. 1980 ทำให้มีสมมติฐานใหม่ว่า ชื่อแบร์นอาจเป็นคำเรียกของชาวเคลต์ว่า "แบร์นา" (Berna) ที่มีความหมายว่าร่อง