แผนที่ - จังหวัดกำปงธม (Kampong Thom)

กำปงธม หรือ ก็อมป็วงทม (កំពង់ធំ; ) เป็นจังหวัด (เขต) ของประเทศกัมพูชา มีอาณาเขตติดต่อกับจังหวัดเสียมราฐทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ, จังหวัดพระวิหารทางทิศเหนือ, จังหวัดสตึงเตรงทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ, จังหวัดกระแจะทางทิศตะวันออก, จังหวัดกำปงจามและจังหวัดกำปงชนังทางทิศใต้ และติดต่อกับโตนเลสาบทางทิศตะวันตก

เมืองหลักของจังหวัด คือ สตึงแสน เป็นเมืองชายฝั่งแม่น้ำแสน มีประชากรประมาณ 30,000 คน

จังหวัดกำปงธมเป็นจังหวัดที่มีพื้นที่มากที่สุดเป็นอันดับที่ 2 เป็นจังหวัดที่มีสถานที่ที่เป็นสถาปัตยกรรมเขมรเป็นจำนวนมาก ได้แก่ ปราสาทสมโบไพรกุก และปราสาทวัด Andet จังหวัดกำปมธมเป็นหนึ่งในเก้าจังหวัดที่อาณาเขตติดต่อกับโตนเลสาบ และเป็นจังหวัดที่ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของเขตสงวนชีวมณฑลโตนเลสาบ

ชื่อเดิมของจังหวัด คือ กำปงโพสธม (ท่าเรือ/นครแห่งงูร้าย) ตามตำนานท้องถิ่นเล่าขานกันว่า ที่ท่าเรือริมทะเลสาบใกล้กับแม่น้ำแสน มีงูอาศัยอยู่ในถ้ำทั้ง 2 แห่ง ซึ่งใกล้เคียงกัน เมื่อถึงทุกวันหยุดทางศาสนา งูเหล่านี้จะปรากฏให้ชาวบ้านบริเวณนั้นเห็น จึงเรียกที่แห่งนั้นว่า กำปงโพสธม แต่สุดท้ายงูเหล่านั้นได้หายไป ชื่อจึงสั้นลงเป็น กำปงธม เมื่อถึงยุคอาณานิคมกัมพูชา ฝรั่งเศสได้แบ่งดินแดนกัมพูชาเป็นจังหวัดต่าง ๆ และตั้งชื่อจังหวัดหลาย ๆ จังหวัด เป็นชื่อตามที่ท้องถิ่นกล่าวขาน

กำปงธมเคยเป็นเมืองหลวงอันเรืองอำนาจในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ครั้นในยุคอาณาจักรฟูนาน ปราสาท Sambor Prei Kuk ซึ่งสืบทอดมาจากยุคอาณาจักรเจนละ อยู่ในจังหวัดกำปงธม