ภาษามอลตา
ภาษามอลตา (Malti) เป็นภาษากลุ่มเซมิติกของชาวมอลตาที่มีที่มาจากภาษาอาหรับซิซิลีในสมัยกลางตอนปลาย ซึ่งมีอิทธิพลของกลุ่มภาษาโรมานซ์ โดยเป็นภาษาประจำชาติของประเทศมอลตา และเป็นภาษาทางการภาษาเดียวในสหภาพยุโรปที่อยู่ในกลุ่มภาษาเซมิติก ภาษามอลตาเป็นภาษาอาหรับในอดีตที่พัฒนาเป็นสำเนียงภาษาอาหรับมัฆริบในเอมิเรตซิซิลีช่วง ค.ศ. 831 ถึง 1091 หลังการรุกรานมอลตาของนอร์มันและการทำให้เป็นคริสเตียนบนเกาะนี้อีกครั้ง ภาษามอลตาจึงพัฒนาอย่างอิสระจากภาษาอาหรับคลาสสิกผ่านกระบวนการทำให้เป็นละตินทีละน้อย ทำให้ภาษานี้อยู่ในข้อยกเว้น เพราะรูปแบบภาษาอาหรับในอดีตไม่มีความสัมพันธ์ทางทวิภาษณ์กับภาษาอาหรับคลาสสิกหรือภาษาอาหรับมาตรฐานสมัยใหม่ ทำให้ภาษามอลตาถูกจัดให้แยกต่างหากจากมหภาษาอาหรับสมัยใหม่ 30 รูปแบบ ภาษามอลตายังมีความแตกต่างจากภาษาอาหรับและกลุ่มภาษาเซมิติกอื่น ๆ ตรงที่วิทยาหน่วยคำได้รับอิทธิพลจากกลุ่มภาษาโรมานซ์อย่างมาก โดยเฉพาะภาษาอิตาลีและภาษาซิซิลี
ศัพท์ภาษามอลตาที่มีฐานจากภาษาอาหรับมีจำนวนประมาณหนึ่งในสามของศัพท์ทั้งหมด โดยเฉพาะคำที่เกี่ยวข้องกับแนวคิดพื้นฐานและคำประกอบ (function words) แต่มีศัพท์ประมาณครึ่งหนึ่งที่มาจากภาษาอิตาลีมาตรฐานและซิซิลี และศัพท์ภาษาอังกฤษปรากฏอยู่ในศัพท์ภาษานี้ระหว่าง 6% ถึง 20% งานวิจัยใน ค.ศ. 2016 แสดงให้เห็นว่า ในหมวดหมู่ภาษาพื้นฐานในชีวิตประจำวัน ผู้พูดภาษามอลตาสามารถเข้าใจภาษาอาหรับตูนิเซีย (ซึ่งเป็นภาษาที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับภาษาอาหรับซิซิลี) ได้ประมาณหนึ่งในสาม ในขณะที่ผู้พูดภาษาอาหรับตูนิเซียสามารถเข้าใจภาษามอลตาได้ประมาณ 40% ในรายงานนี้ระบุระดับความเข้าใจกันแบบไม่สมมาตรว่าอยู่ในระดับที่ต่ำกว่าความเข้าใจระหว่างกันระหว่างภาษาอาหรับรูปแบบอื่น ๆ
ภาษามอลตาเขียนด้วยอักษรละติน โดยมีตัวอย่างแรกสุดที่ยังคงเหลืออยู่เขียนไว้ตั้งแต่สมัยกลางตอนปลาย โดยเป็นภาษาเซมิติกมาตรฐานภาษาเดียวที่เขียนด้วยอักษรละติน
SIL Ethnologue (2015) รายงานตามข้อมูลจากคณะกรรมาธิการยุโรป (2012) ว่ามีผู้พูดภาษามอลตา 522,000 คน แบ่งเป็นอาศัยอยู่ในมอลตา 371,000 คน (เกือบ 90% ของประชากรทั้งประเทศ) นั่นทำให้มีจำนวนที่เหลือประมาณ 150,000 คนเป็นชาวมอลตาพลัดถิ่น ผู้พูดภาษานี้ส่วนใหญ่สามารถพูดได้สองภาษา โดยผู้พูดส่วนใหญ่ (345,000) ใช้ภาษาอังกฤษ และมี 66,800 คนที่ใช้ภาษาฝรั่งเศส
ชุมชนพลัดถิ่นที่พูดภาษามอลตามากที่สุดอยู่ในประเทศออสเตรเลีย โดยมีรายงานผู้พูด 36,000 คนใน ค.ศ. 2006 (ลดลงจาก 45,000 คนใน ค.ศ. 1996 และคาดการณ์ว่าจะลดลงกว่านี้)
ชุมชนภาษามอลตา (Maltese linguistic community) ในประเทศตูนิเซียที่ก่อตั้งขึ้นในคริสต์ศตวรรษที่ 18 ระบุจำนวนผู้พูดภาษานี้ในคริสต์ศตวรรษที่ 19 ที่พันกว่าคน ใน ค.ศ. 2017 มีรายงานว่ามีผู้พูดภาษานี้เพียง 100 ถึง 200 คน
ศัพท์ภาษามอลตาที่มีฐานจากภาษาอาหรับมีจำนวนประมาณหนึ่งในสามของศัพท์ทั้งหมด โดยเฉพาะคำที่เกี่ยวข้องกับแนวคิดพื้นฐานและคำประกอบ (function words) แต่มีศัพท์ประมาณครึ่งหนึ่งที่มาจากภาษาอิตาลีมาตรฐานและซิซิลี และศัพท์ภาษาอังกฤษปรากฏอยู่ในศัพท์ภาษานี้ระหว่าง 6% ถึง 20% งานวิจัยใน ค.ศ. 2016 แสดงให้เห็นว่า ในหมวดหมู่ภาษาพื้นฐานในชีวิตประจำวัน ผู้พูดภาษามอลตาสามารถเข้าใจภาษาอาหรับตูนิเซีย (ซึ่งเป็นภาษาที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับภาษาอาหรับซิซิลี) ได้ประมาณหนึ่งในสาม ในขณะที่ผู้พูดภาษาอาหรับตูนิเซียสามารถเข้าใจภาษามอลตาได้ประมาณ 40% ในรายงานนี้ระบุระดับความเข้าใจกันแบบไม่สมมาตรว่าอยู่ในระดับที่ต่ำกว่าความเข้าใจระหว่างกันระหว่างภาษาอาหรับรูปแบบอื่น ๆ
ภาษามอลตาเขียนด้วยอักษรละติน โดยมีตัวอย่างแรกสุดที่ยังคงเหลืออยู่เขียนไว้ตั้งแต่สมัยกลางตอนปลาย โดยเป็นภาษาเซมิติกมาตรฐานภาษาเดียวที่เขียนด้วยอักษรละติน
SIL Ethnologue (2015) รายงานตามข้อมูลจากคณะกรรมาธิการยุโรป (2012) ว่ามีผู้พูดภาษามอลตา 522,000 คน แบ่งเป็นอาศัยอยู่ในมอลตา 371,000 คน (เกือบ 90% ของประชากรทั้งประเทศ) นั่นทำให้มีจำนวนที่เหลือประมาณ 150,000 คนเป็นชาวมอลตาพลัดถิ่น ผู้พูดภาษานี้ส่วนใหญ่สามารถพูดได้สองภาษา โดยผู้พูดส่วนใหญ่ (345,000) ใช้ภาษาอังกฤษ และมี 66,800 คนที่ใช้ภาษาฝรั่งเศส
ชุมชนพลัดถิ่นที่พูดภาษามอลตามากที่สุดอยู่ในประเทศออสเตรเลีย โดยมีรายงานผู้พูด 36,000 คนใน ค.ศ. 2006 (ลดลงจาก 45,000 คนใน ค.ศ. 1996 และคาดการณ์ว่าจะลดลงกว่านี้)
ชุมชนภาษามอลตา (Maltese linguistic community) ในประเทศตูนิเซียที่ก่อตั้งขึ้นในคริสต์ศตวรรษที่ 18 ระบุจำนวนผู้พูดภาษานี้ในคริสต์ศตวรรษที่ 19 ที่พันกว่าคน ใน ค.ศ. 2017 มีรายงานว่ามีผู้พูดภาษานี้เพียง 100 ถึง 200 คน
