Gwinea (fr. Guinée), Republika Gwinei (fr. République de Guinée) – państwo położone w zachodniej Afryce nad Oceanem Atlantyckim. Graniczy z Gwineą Bissau na północnym zachodzie, Senegalem na północy, Mali na północnym wschodzie, Wybrzeżem Kości Słoniowej na wschodzie oraz Liberią i Sierra Leone na południu. Jest członkiem Unii Afrykańskiej i ECOWAS.
Na przełomie I i II tysiąclecia północno-wschodnia część kraju wchodziła w skład dawnego państwa Ghana. Od XIII wieku obszar Gwinei znalazł się w centrum Imperium Mali. Przez kraj przebiegały szlaki handlowe, łączące regiony złotonośne z Afryką Północną. W XVI wieku, po rozpadzie Imperium Mali, koczowniczy lud Fulanów zajął wyżyny Futa Dżalon. Fulani na początku XVIII wieku ulegli islamizacji i rozpoczęli dżihad przeciwko sąsiednim ludom Dżalonke, Susu i Fulanami pozostającymi wyznawcami religii tradycyjnych. Po zwycięstwie wojen utworzyli w Gwinei islamskie państwo teokratyczne.
