Mapa - Pas-de-Calais

Pas-de-Calais (fr. wym. []) – departament w północnej Francji, jeden z 83 departamentów utworzonych w 1790 w czasie rewolucji francuskiej. Nazwa departamentu pochodzi od nazwy Cieśniny Kaletańskiej (fr. Pas de Calais), nad którą jest położony. Jest jednym z dwóch departamentów regionu Hauts-de-France (drugi to Nord). Posiada najwięcej gmin (894) ze wszystkich departamentów francuskich.

Pas-de-Calais jest jednym z najgęściej zaludnionych i zurbanizowanych departamentów Francji. Mimo to największa aglomeracja Calais przekracza nieznacznie 100 tys. mieszkańców. Prefekturą departamentu jest miasto Arras. Inne ważne ośrodki miejskie to Boulogne-sur-Mer i Saint-Omer. Obszar najgęściej zaludniony we wschodniej części departamentu związany jest z zagłębiem węglowym, które rozwinęło się w XIX i na początku XX w. Ośrodki miejskie tej części departamentu (z których najważniejsze to Lens, Liévin, Béthune, Bruay-la-Buissière oraz Hénin-Beaumont) tworzą rozległą konurbację przemysłową, która ciągnie się dalej na wschód w departamencie Nord. Razem obszar ten zamieszkuje ponad 1,2 mln osób, z czego połowa w departamencie Pas-de-Calais.

Rozwój górnictwa w XIX w. przyczynił się do wzrostu liczby ludności tego departamentu (700 tys. w 1850 do 1 mln w 1900). Wzrost ten powstrzymany został przez wybuch I wojny światowej. Kolejny okres wzrostu gospodarczego zakończył kryzys ekonomiczny lat 30. i wybuch II wojny. Po jej zakończeniu region znowu przeżywał okres prosperity związany z odbudową kraju po zniszczeniach wojennych. Stopniowo górnictwo i związany z nim przemysł podupadły i od lat 60.-70. liczba ludności utrzymuje się na tym samym poziomie ok. 1,4 mln mieszkańców. Wiele miast górniczych utraciło nawet połowę swojej ludności w ciągu ostatniego półwiecza.

Z powodu braku znaczącego ośrodka miejskiego departament Pas-de-Calais aż do lat 90. pozbawiony był jakiegokolwiek uniwersytetu. Powołano wówczas do życia dwa uniwersytety: Université d’Artois i Université du Littoral. W obu przypadkach różne wydziały rozsiane są po kilku miastach, położonych również w departamencie Nord.

Zobacz też:

* podział administracyjny Francji

* regiony i departamenty Francji

* Prefektura Pas-de-Calais

* Rada generalna departamentu

* Komitet departamentalny ds. turystyki