Kaart (cartografie) - Soerami (plaats) (Surami)

Soerami (Georgisch: სურამი) is een zogeheten 'nederzetting met stedelijk karakter' (daba) in centraal Georgië met 7.384 inwoners (2022), gelegen in de gemeente Chasjoeri (regio Sjida Kartli) op 740 meter boven zeeniveau in de voetheuvels van het Lichigebergte. Het ligt 130 kilometer westelijk van hoofdstad Tbilisi en 5 kilometer ten noorden het gemeentelijk centrum Chasjoeri bij de samenvloeiing van de Tsjoemateleti en Sjoeaghele rivieren die als Soeramoela door Soerami stroomt. Soerami is het centrum van de Soerami territoriale autoriteit (დაბა სურამის ტერიტორიული ორგანო), een administratieve eenheid van de gemeente dat nog 5 nabijgelegen dorpen omvat.

De eerste menselijke nederzetting op het grondgebied van Soerami dateert mogelijk uit de vroege bronstijd. Het is waarschijnlijk het Surium waar klassieke auteurs over spreken, in het bijzonder Plinius de Oudere (AD 23-79), die het plaatst in het oostelijke deel van Colchis, in de richting van het Koninkrijk Iberië. Volgens Georgische historici werd Soerami in de 12e eeuw als stad beschreven. Het fort op de prominente rots in het stadje is oorspronkelijk in de 12e eeuw gebouwd, mede vanwege de strategisch ligging langs de doorgangsroute door het Lichigebergte.

In de 16e eeuw werd het gebied rond Soerami door zowel het Ottomaanse Rijk als Safavidisch Perzië bevochten, waarbij ook de Georgische koningen Loearsab I van Kartli en Bagrat III van Imereti betrokken waren die goede relaties met elkaar hadden. Met de Vrede van Amasya in 1555 kwam Soerami in Perzisch gecontroleerd gebied te liggen langs de bestandslijn met het Ottomaanse Rijk. In de 18e eeuw werd Soerami een koninklijke stad waar een Mouravi zetelde. In de jaren 1740 werd Soerami door prins Givi Amilachvari gebruikt als zijn basis tegen koning Teimoeraz II en de Perzen. Na de overgave van de prins in 1745 werd het fort gesloopt, maar later hersteld en door de Russisch-Georgische troepen gebruikt in anti-Ottomaanse operaties tijdens de Russisch-Turkse oorlog (1768-1774). Na de Russische annexatie van Georgië in 1801, herbergde Soerami een militaire post met een militair hospitaal en werd het toen ontdekt als een kuuroord.

Soerami lag oorspronkelijk aan de eerste spoorlijn in Transkaukasië, die in 1872 geopend werd tussen Tbilisi en Poti. Vanaf hier werd de Soeramipas beklommen met een steile helling en korte bochten. Dit werd niet ideaal gevonden voor de olietreinen uit Bakoe die vanaf 1883 hierlangs kwamen. In 1890 werd langs een iets zuidelijker gelegen route een 4 kilometer lange spoortunnel door het Lichigebergte in gebruik genomen, de langste in het Russische Rijk en de Sovjet-Unie. Sindsdien werd Soerami het eindpunt van de aftakking uit Chasjoeri. In 1926 verwierf Soerami de status 'nederzetting met stedelijk karakter' (Georgisch: დაბა, daba). In de Sovjetperiode kwamen er fabrieken voor glaspotten, wijn en conserven, vond er kwartsmijnbouw plaats en waren er drie sanatoria. Tevens opende in 1952 het huismuseum van Lesja Oekrajinka, een Oekraïense dichteres.