Kaart (cartografie) - Mestia (gemeente) (Mest’iis Munitsip’alit’et’i)

Mestia (Georgisch: მესტიის მუნიციპალიტეტი, Mestiis munitsipaliteti) is een gemeente in het noordwesten van Georgië met 9.364 inwoners (2022), gelegen in de regio Samegrelo-Zemo Svaneti. De gemeente, waarvan de 'nederzetting met stedelijk karakter' (daba) Mestia het bestuurlijke centrum is, heeft een oppervlakte van 3.045 km² en ligt in de bovenloop van de rivier Engoeri die in de gemeente de oorsprong heeft. De gemeente Mestia komt ruwweg overeen met de historische regio Opper-Svanetië (Zemo Svaneti) en wordt bevolkt door Svaneten. Het is een populaire vakantiebestemming in Georgië geworden, voor zowel de zomer als winter(sport).

Na het uiteenvallen van het Koninkrijk Georgië in de 15e eeuw braken er gevechten uit om de controle over Svanetië dat zich afsplitste van het Koninkrijk Imeretië. Een deel van Opper-Svanetië (Zemo Svaneti) vormde een onafhankelijk prinsdom onder het Dadesjkeliani geslacht, een tak van de familie Gelovani, terwijl Neder-Svanetië (Kvemo Svaneti), oorspronkelijk geregeerd door de prinsen Gelovani, tijdelijk werd toegeëigend en onderworpen door het Mingreelse Dadiani geslacht. Het hoogstgelegen deel van Opper-Svanetië, rond Oesjghoeli, was een aparte clan-confederatie, Vrij-Svanetië geheten. Svanetië bleef door de geïsoleerde ligging en de strijdbare reputatie van de Svaneten betrekkelijk vrij van de Ottomaanse en Perzische gevechten om controle over de losse Georgische koninkrijken. Toen het Russische Rijk in de 19e eeuw Georgië steeds meer onder direct gezag stelde ontkwam ook Svanetië daar uiteindelijk niet aan, en in 1833 sloot het een protectoraatverdrag met het Russische Rijk, waarmee het feitelijk werd ingelijfd.

De moeilijk toegankelijke regio behield echter aanzienlijke autonomie tot 1857. De Svanetische prinsen Dadesjkeliani hadden steun verleend aan de Ottomaanse strijdkrachten van Omar Pasja dat tijdens de Krimoorlog Abchazië en Mingrelië in 1855 binnenviel. Rusland besloot een einde te maken aan de in hun ogen vijandige autonomie in Svanetië. De Russische strijdkrachten trokken de regio in en arresteerde prins Konstantine Dadesjkeliani en zijn broer Azlexander. Op de dag voor zijn verbanning naar Jerevan kreeg prins Konstantine ruzie met de Russische gouverneur-generaal van het Koetais, prins Alexander Gagarin, en doodde hem en drie assistenten. Hij werd vervolgens zelf geëxecuteerd. In 1875-1876 brak verzet uit tegen de toenemende Russische overheersing, zoals het afstaan van land en het heffen van extra belastingen. Er volgden protesten en Rusland zette troepen in tegen de provincie. Ondanks zware verliezen verpletterden de Russische legereenheden uiteindelijk de rebellen die hun bolwerk Chalde in 1876 platbrandden.

De regio lag bestuurlijk inmiddels in het Gouvernement Koetais, en werd in twee districten (rajons) verdeeld: Mestia en Lentechi, die feitelijk nog steeds bestaan als gemeentes. Svanetië bleef een haard van verzet tegen Russische overheersing. Toen het Rode Leger in februari 1921 de Democratische Republiek Georgië binnenviel en het land onder Sovjet gezag had geplaatst, brak in de tweede helft van 1921 een opstand uit in Svanetië, die uiteindelijk in 1924 culmineerde in de Augustusopstand in Georgië. Onder het Sovjet gezag werd Mestia het bestuurlijk centrum van het district Opper-Svanetië, wat in latere jaren werd omgevormd tot Mestia district en sinds 2006 als een gemeente.

Nadat Georgië in 1991 weer onafhankelijk was geworden, kreeg het district te maken met eerst een grote instroom aan Georgische vluchtelingen uit Abchazië via de Kodori-vallei en daarna de economische crisis die het hele land raakte. Dit veroorzaakte uiteindelijk een sterke krimp van de bevolking. Het gebied kreeg daarnaast een slechte reputatie door banditisme, wetteloosheid en ontvoeringen. Na de Rozenrevolutie van 2003 zetten de nieuwe Georgische autoriteiten onderl leiding van president Micheil Saakasjvili in op het herstellen van gezag en orde in het land. In voorjaar 2004 werd een grote operatie uitgevoerd om de georganiseerde misdaad aan te pakken, en werd het gebied rond Mestia tot een toeristische prioriteit verklaard. De weg naar Mestia werd vernieuwd, er werden skioorden geopend, het vliegveld werd opgeknapt, en het stadje Mestia kreeg een flinke opknapbeurt met meerdere hotels.