Kaart (cartografie) - Doesjeti (gemeente) (Dushetis Munitsip’alit’et’i)

Doesjeti (Georgisch: დუშეთის მუნიციპალიტეტი, Doesjetis munitsipaliteti)) is een gemeente in het noorden van Georgië met ruim 26.000 inwoners (2022), gelegen in de regio Mtscheta-Mtianeti. De gemeente met de gelijknamige stad als bestuurlijk centrum heeft een oppervlakte van ruim 2981 km² en grenst voor een groot deel aan zowel de afscheidingsregio Zuid-Ossetië als Rusland. De Aragvi rivier heeft zijn bron in de gemeente en stroomt er van noord naar zuid doorheen. De gemeente ligt aan zowel de zuid- als noordzijde van de waterscheiding van de Grote Kaukasus.

Na het uiteenvallen van het Koninkrijk Georgië in de 15e eeuw lag het gebied van de gemeente verspreid over de koninkrijken Kartli en Kachetië, die in 1762 samengingen als Koninkrijk Kartli-Kachetië. Het gebied lag verdeeld over verschillende (historische) regio's: Chevsoeretië, Psjavi, Mtioeleti, Goedamakari en een deel van Sjida Kartli. Pas met de Russische annexatie van Transkaukasië vanaf 1801 kwam de naam Doesjeti op als een bestuurlijke eenheid. De annexatie van het koninkrijk Kartli-Kachetië had als eerste zijn beslag, en werd hervormd als Gouvernement Georgië met vijf oejezd (provincies, ook wel mazra genoemd in het Georgisch), waarvan Doesjeti er tot 1840 een was. De stad Doesjeti werd het bestuurlijk centrum. Het oejezd omvatte een groter gebied dan de hedendaagse gemeente.

In 1840 hield dit oejezd op te bestaan met de vorming van het grote Gouvernement Georgië-Imeretië, de herschikking van de oejezden en vervolgens de splitsing van het gouvernement in 1846. In 1867 werd het oejezd Doesjeti heropgericht in het Gouvernement Tiflis, en omvatte het uiteindelijk een deel van de huidige gemeente aangevuld met gebieden van de moderne gemeenten Mtscheta, Kazbegi (regio Chevi) en Achalgori. Het noorden van de huidige gemeente, de historische regio's Chevsoeretië en Psjavi, vielen onder het oejezd Tianeti.

Tussen 1924 en 1929 maakte het oejezd Tianeti deel uit van Doesjeti. Met de grote bestuurlijke herinrichting in 1929-1930 onder het Sovjetregime werd Doesjeti als rajon (district) kortstondig onderdeel van oejezd Tiflis, waarna het in 1930 een zelfstandig rajon werd met het huidige gebied. In 1995 werd het district ingedeeld bij de nieuw gevormde regio (mchare) Mtscheta-Mtianeti, en werd in 2006 het district omgevormd naar gemeente.