Kaart (cartografie) - Chorzów

Chorzów
Chorzów (uitspraak:, ong. chozjoef) (Duits: Königshütte, vroeger Pools: Huta Krolewska) is een stad in Polen. De stad heeft een totale oppervlakte van 33,6 km2 en telde 115.241 inwoners in 2005. Chorzów vormt een conurbatie met Katowice en maakt deel uit van de grootste agglomeratie van Polen. Bestuurlijk gezien is het een zelfstandig stadsdistrict in de Poolse provincie Silezië.

In 1797 werd het Pruisische staatsbedrijf Königshütte, genoemd naar de Pruisische koning, opgericht. Het was een van de eerste ijzerhutten (hoogovens) op het Europese vasteland die op stoommachine aandrijving werkte. Het gebied rond de fabriek kreeg ook de naam Königshütte. Door immigratie vanuit de wijde omgeving ontwikkelde het dorp zich snel tot industriestad en op 17 april 1869 kreeg het stadsrechten. In 1871 werd het staatsbedrijf onderdeel van het bedrijf Vereinigte Königs- und Laurahütte. In 1884 werd de naam gewijzigd in Königshütte O.S (O.S. = Oberschlesien, Opper-Silezië). In 1870 woonden er 20.000 mensen, in 1910 70.000 en in 1939 110.000. Bij de onafhankelijkheid van Polen en de kwestieuze grensbepaling van deze nieuw staat werd in Silezië een referendum gehouden, waarbij de bevolking zich voor aansluiting bij Polen dan wel verblijf bij Duitsland kon uitspreken. Ondanks dat in 1921 in de gemeente Königshutte 74,5 % voor Duitsland stemde, ging dit gebied in 1922 naar Polen omdat de omgeving wel voor Polen gekozen had en de stad anders een Duitsgezinde enclave in Polen zou zijn geworden. De officiële bestuurstaal werd Pools maar het openbare leven bleef verdeeld in Duitse en Poolse culturele instellingen, scholen en sportverenigingen.

De nieuwe Poolse naam werd Królewska Huta, een letterlijke vertaling van Königshütte. In 1934 werd het aangrenzende dorp Chorzów bij de stad ingelijfd en toen werd deze naam ook de nieuwe naam voor de stad, waarmee de verwijzing naar een Pruisische koning ongedaan was gemaakt. De nieuwe naamgever, het oude dorpje, heette sindsdien ter onderscheiding als stadswijk Chorzów Stary. In 1939 werd het gebied, na de bezetting door Duitsland van Polen, de vroegere provincie Opper-Silezië in zijn vooroorlogse omvang hersteld en vergroot met aangrenzende Poolse gebieden. De nieuwe provincie heette nu de 'Gau Oberschlesien'. Tot 1945 werd gebruik van Pools er in het openbaar verboden en gestraft. De Joodse inwoners werden gedeporteerd naar het nabijgelegen Auschwitz.

Na de Tweede Wereldoorlog werd, zoals elders in Polen de Duitse bevolking en daarmee wat betreft Chorzow de meerderheid van de bevolking verdreven, zie verdreven. Nu werd het gebruik van de Duitse taal voor de vele achtergebleven tweetaligen strafbaar en verboden. Deze zogenaamde autochtonen spraken naast Duits een Pools-Duitse mengtaal die met het onderwijs disciplinair werd bestreden. De plaats van de verdreven bevolking werd ingenomen door op hun beurt uit de Sovjet-russische annexatiegebieden in Oost-Polen verdreven Polen. Zie voor de minderheid van Opper-Sileziërs die hier zijn blijven wonen maar zich nog steeds als Duitsers identificeren: Duitse minderheid in Polen.

Chorzów ligt in een gebied van mijnbouw en zware industrie en heeft al jaren te kampen met een forse milieuvervuiling. Na de val van het communisme eind jaren tachtig werd Chorzów bovendien met hoge werkloosheidscijfers geconfronteerd.

Op 28 januari 2006 stortte een dak in van een evenementenhal aan de grens met Katowice, waarin een grote duivenbeurs werd gehouden. Er vielen zeker 67 doden, waaronder een Belg en een Nederlander. De beurs trekt jaarlijks 50.000 mensen, onder wie ook standhouders uit België en Nederland.

 
Kaart (cartografie) - Chorzów
Land (geografie) - Polen
Vlag van Polen
Polen (Pools: Polska), officieel de Republiek Polen (Pools: Rzeczpospolita Polska), is een land in Centraal-Europa. In het westen wordt het begrensd door Duitsland (Oder-Neissegrens), in het zuiden door Tsjechië en Slowakije, in het oosten door Litouwen, Wit-Rusland en Oekraïne en in het noorden door de Oostzee en de Russische exclave Kaliningrad. Polen heeft een oppervlakte van en een inwonertal van. De hoofdstad en grootste stad van het land is Warschau.

De West-Slavische Polanen vestigden zich vanaf de zesde eeuw in de regio tijdens de Grote Volksverhuizing. Vorst Mieszko I geldt met zijn bekering tot het christendom in 966 als grondlegger van de eerste Poolse staat, een gebied dat onder zijn bewind grotendeels samenviel met de huidige landsgrenzen. Het Koninkrijk Polen werd in 1025 opgericht en zou zich later samenvoegen tot het Pools-Litouwse Gemenebest, destijds een van de grootste rijken in Europa. Vanaf de 18e eeuw werd Polen opgedeeld door rivaliserende grootmachten, waardoor het in 1795 geheel van de kaart verdween. Na de Eerste Wereldoorlog ontstond de onafhankelijke Tweede Poolse Republiek, maar niet lang daarna werd het land het slachtoffer van de Duitse bezetting. Na de Tweede Wereldoorlog was Polen via het Warschaupact verbonden aan de Sovjet-Unie. Polen liep in 1989 voorop bij de democratische revoluties die de val van het communisme inleidden.
Kaart (cartografie) - PolenPolska-mapa_satelitarna1.JPG
Polska-mapa_satelita...
983x926
freemapviewer.org
Kaart (cartografie) - PolenSatellite_image_of_Poland_in_February_2003.jpg
Satellite_image_of_P...
2834x2628
freemapviewer.org
Kaart (cartografie) - PolenUn-poland.png
Un-poland.png
3038x2364
freemapviewer.org
Kaart (cartografie) - PolenPoland-administrative_map_2006.png
Poland-administrativ...
2061x1925
freemapviewer.org
Kaart (cartografie) - Polenimage.jpg
image.jpg
1394x1694
freemapviewer.org
Valuta / Taal  
ISO Valuta Symbool Significant cijfer
PLN Poolse złoty (Polish złoty) zÅ‚ 2
ISO Taal
PL Pools (Polish language)
Buurt - Land (geografie)  
  •  Duitsland 
  •  Litouwse Socialistische Sovjetrepubliek 
  •  Oekraïne 
  •  Rusland 
  •  Slowakije 
  •  Tsjechië 
  •  Wit-Rusland 
Bestuurlijke indeling
Land, State, Regio,...