Kaart (cartografie) - Bolnisi (gemeente) (Bolnisis Munitsip’alit’et’i)

Bolnisi (Georgisch: ბოლნისის მუნიციპალიტეტი, Bolnisis munitsipaliteti) is een gemeente in het zuiden van Georgië met ongeveer 56.000 inwoners (2022), gelegen in de regio Kvemo Kartli. De gemeente met gelijknamige stad als het bestuurlijke centrum heeft een oppervlakte van 804 km² en ligt aan de grens met Armenië. Bolnisi is een van de drie Georgische gemeenten met een etnisch Azerbeidzjaanse meerderheid.

Na het uiteenvallen van Koninkrijk Georgië in de 15e eeuw behoorde het gebied van de gemeente tot het Koninkrijk Kartli, dat in 1762 overging in het Koninkrijk Kartli-Kachetië. In de tussentijd kwam het gebied met de Vrede van Amasya in 1555 in Safavidisch Perzisch gecontroleerd gebied te liggen. In de 18e eeuw worstelde het Koninkrijk Kartli-Kachetië zich los van de Perzische overheersing. Door het in 1784 gesloten Verdrag van Georgiejevsk tussen Kartli-Kachetië en het Russische Rijk werd het koninkrijk vanaf 1801 Rusland ingelijfd.

Het gebied lag vervolgens vanaf 1801 tot 1880 administratief in het Oejezd Tiflis, dat tussen 1840-1846 in het Gouvernement Georgië-Imeretië lag. Met de splitsing van dat Gouvernement in 1846 werd Oejezd Tiflis onderdeel van het Gouvernement Tiflis. Duitsers emigreerden in de 19e eeuw naar Kvemo Kartli, waar voornamelijk Armeniërs, Azerbeidzjanen (die destijds net als andere Turkssprekende etnische groepen als Tataren werden aangeduid) en Pontische Grieken woonden. Deze Kaukasusduitsers stichtten verschillende koloniën, waaronder (Neu-)Katharinenfeld, het huidige Bolnisi. In 1880 werd het Oejezd Bortsjali van het Oejezd Tiflis afgesplitst, dat het gebied van de tegenwoordige gemeenten Tsalka, Dmanisi, Bolnisi en Marneoeli omvatte. Binnen het Oejezd Bortsjali lag het gebied van het moderne Bolnisi in de administratieve subdivisie (oetsjastok) Jekaterinenfeld (Russisch: Екатериненфелдьскій участок, Yekaterinenfeldskíy oetsjastok), in de Eerste Wereldoorlog hernoemd in Jekaterinovskogo (Екатериновского, Yekaterinovskogo).

Dit oetsjastok werd in de jaren 1918-1919 net als het zuidelijk gelegen Lori oetsjastok van het Oejezd Bortsjali betwist tussen de Republiek Armenië en de Democratische Republiek Georgië. De meeste Armeniërs migreerden weg uit dit deel van het land en Lori werd een neutrale zone verklaard. In 1921 werd in Lori door bolsjewistische krachten een revolte georganiseerd dat als voorwendsel werd gebruikt door het Sovjet Rode Leger om de Democratische Republiek Georgië binnen te vallen. Dit leidde uiteindelijk de val van de Georgische republiek in. In 1921 werd Katharinenfeld vernoemd naar de Duitse marxistische politica, filosofe en revolutionaire Rosa Luxemburg en kreeg het de naam Luxemburg.

In 1930 volgde een bestuurlijke hervorming en werd het Oejezd Bortsjali gesplitst, met onder meer het rajon Luxemburg (Russisch: район Имени Люксембург, rajon Imeni Ljuksemburg; Georgisch: ლუქსემბურგის რაიონი, Luksemburgis raioni). Door het uitbreken van de Grote Vaderlandse Oorlog in 1941 tegen Nazi Duitsland werden de meeste Duitsers gedeporteerd en wijzigde in 1943 de naam van de stad en het rajon in het huidige Bolnisi, naar het nabijgelegen dorp met zijn historisch belangrijke kerk. Na de val van de Sovjet-Unie en de onafhankelijkheid van Georgië daalden de economische omstandigheden in de gemeente sterk. Door emigratie reduceerde de bevolking met meer dan de helft. In 1995 werd het rajon ingedeeld bij de nieuw gevormde regio (mchare) Kvemo Kartli, en werd het in 2006 omgevormd naar gemeente.

Sinds 1970 wordt in Kazreti goud en koper gewonnen. Historisch onderzoek in Georgië heeft aangetoond dat er al duizenden jaren goud wordt gewonnen in het gebied. De huidige mijn in Kazreti stamt uit 1970 en is nog steeds in bedrijf.