Χάρτης - Καντόνι του Γκριζούν (Kanton Graubünden)

Το καντόνι του Γκριζούν (ραιτορωμανικά: Chantun Grischun [ɡʁiˈʒun]) ή Γκραουμπύντεν (Kanton Graubünden [ɡraʊˈbʏndn̩]) ή Γκριτζόνι (Cantone dei Grigioni [ɡriˈdʒoːni]) ή Γκριζόν (Canton des Grisons [ɡʁizɔ̃]) είναι το μεγαλύτερο και ανατολικότερο καντόνι της Ελβετίας, καθώς και το πιο αραιοκατοικημένο. Έχει διεθνή σύνορα με την Ιταλία, την Αυστρία και το Λίχτενσταϊν. Το γερμανικό του όνομα, Graubünden (μεταφράζεται ως «Γκρίζες Ενώσεις»), αναφέρεται στην αφετηρία του καντονίου ως ομοσπονδίας (από το 1471) τριών τοπικών συμμαχιών, της «Ένωσης του Οίκου του Θεού», της «Γκρίζας Ένωσης» και της «Ένωσης των Δέκα Δικαιοδοσιών». Το ρομανσικό όνομα του καντονιού, Grischun, μεταφράζεται ως «Μεγάλο Γκρι», ενώ το La Grischa μεταφράζεται ως «Η Γκρι», αναφερόμενο στην Γκρίζα Ένωση. Το εραλδικό σύμβολο του καντονιού είναι ο αλπικός αίγαγρος.

Η πρωτεύουσα και μοναδική μεγάλη πόλη του καντονίου είναι η Κουρ, η αρχαιότερη πόλη της Ελβετίας (λατινικά: Curia Raetorum, Κουρία των Ραιτών). Είναι το μοναδικό επίσημα τρίγλωσσο καντόνι και το μόνο με επίσημη γλώσσα τα ρομανσικά. Οι κύριες μητρικές γλώσσες των γηγενών κατοίκων είναι τα ελβετικά γερμανικά (της πλειοψηφίας των κατοίκων από το 1920), τα ρομανσικά (της πλειοψηφίας των κατοίκων όταν έγινε καντόνι της Ελβετίας το 1803) και τα ελβετικά ιταλικά. Η ποικιλομορφία του καντονιού συχνά συγκρίνεται με την ποικιλομορφία συνολικά της Ελβετίας, γι' αυτό και αποκαλείται «Μικρή Ελβετία». Το 2019 το καντόνι είχε πληθυσμό 199.021 κατοίκους.

Μία από τις πατρίδες των χειμερινών αθλημάτων, το καντόνι αποτελεί σημαντικό τουριστικό προορισμό καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου, καθώς εκεί βρίσκονται πολλά αλπικά θέρετρα, με γνωστότερα το Νταβός και το Σανκτ Μόριτς.

Κατηγορία:Καντόνια της Ελβετίας Κατηγορία:Σελίδες με πηγές CS1 στα Γερμανικά (de) Κατηγορία:Λήμματα που περιέχουν κείμενο στα γαλλικά Κατηγορία:Λήμματα που περιέχουν κείμενο στα ιταλικά Κατηγορία:Λήμματα που περιέχουν κείμενο στα γερμανικά