Αρμενική γλώσσα

Αρμενική γλώσσα
Η αρμενική γλώσσα (αρμενικά: հայերեն լեզու — hayeren lezu IPA: [hajɛɹɛn lɛzu]) είναι ινδοευρωπαϊκή γλώσσα η οποία ομιλείται από τους Αρμενίους στη Δημοκρατία της Αρμενίας, στη Γεωργία (κυρίως σε περιοχές της περιφέρειας Σάμτσχε-Τζαβαχέτι, όπου οι Αρμένιοι, αποτελούν την πλειοψηφία του πληθυσμού) και στο Αζερμπαϊτζάν (στην αυτοανακυρηγμένη Δημοκρατία του Αρτσάχ, όπου σχεδόν όλοι είναι Αρμένιοι). Οι γλωσσολόγοι θεωρούν την αρμενική ως ανεξάρτητο κλάδο της ινδοευρωπαϊκής γλωσσικής οικογένειας. Ωστόσο, ορισμένοι γλωσσολόγοι όπως ο Clackson (1994), έχουν προτείνει ότι τα αρμενικά μπορεί να συγγενεύουν ιδιαίτερα με τα ελληνικά, υπό έναν αρμενοελληνικό κλάδο της ινδοευρωπαϊκής. Άλλοι έχουν προτείνει ότι μπορεί να υπήρχε ένας πιο πρόσφατος ινδοευρωπαϊκός κλάδος ο οποίος εξελίχτηκε στον αρμενικό κλάδο, στον ελληνικό κλάδο και στον ινδοϊρανικό κλάδο (Fortson 1994).

Η αρμενική γλώσσα μιλιόταν στη Ελλάδα από 30.000 ομιλητές το 1928 και από περίπου 9.000 ομιλητές το 1951, σύμφωνα με τις επίσημες ελληνικές απογραφές. Πολλοί ομιλητές έχουν από τότε μεταναστεύσει στην Αρμενία. Η σημερινή κατάσταση της γλώσσας στην Ελλάδα είναι άγνωστη, καθώς η απογραφή του 1951 είναι η τελευταία που κατέγραφε τη γλώσσα του απογραφόμενου πληθυσμού. Μια κοινότητα ομιλητών της αρμενικής επιβιώνει στη Θεσσαλονίκη και παράγει μικρό αριθμό εντύπων και εκδόσεων στη γλώσσα της. Λειτουργούν, επίσης, στην Αθήνα τρία αρμενικά ιδιωτικά δημοτικά σχολεία και ένα αρμενικό ιδιωτικό γυμνάσιο, όπου φοιτούν περίπου 250 μαθητές, στα οποία διδάσκονται η αρμενική γλώσσα, η ιστορία και τα θρησκευτικά. Ωστόσο, η παλαιότερα μεγαλύτερη αρμενική κοινότητα της Θεσσαλονίκης δεν διαθέτει από το 1947 δικό της εκπαιδευτικό ίδρυμα. Το ίδιο συμβαίνει και με τις αρμενικές κοινότητες της Μακεδονίας, της Θράκης και της Κρήτης.

Χώρα
  • Αζερμπαϊτζάν
    Το Αζερμπαϊτζάν, επισήμως η Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν, είναι χώρα στην περιοχή του Καυκάσου και έχει έκταση 86.600 τ.χλμ. και πληθυσμό 10.185.784 κατοίκους σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2022. Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της χώρας είναι Αζέροι. Πρωτεύουσα είναι το Μπακού. Επίσημη γλώσσα της χώρας είναι η αζερική ή αζερμπαϊτζανική (μια τουρκική γλώσσα). Συνορεύει με τη Ρωσία, την Αρμενία, το Ιράν, τη Γεωργία και την Τουρκία (μόνον η αυτόνομη περιοχή του Ναχτσιβάν (Nakhchivan).

    Η Λαϊκή Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν ανακήρυξε την ανεξαρτησία της το 1918 και έγινε ένα από τα πρώτα δημοκρατικά κράτη στον Μουσουλμανικό κόσμο. Η χώρα ενσωματώθηκε στη Σοβιετική Ένωση ως Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν. Η σύγχρονη δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν ανακήρυξε την ανεξαρτησία της στις 30 Αυγούστου 1991, πριν την επίσημη διάλυση της ΕΣΣΔ τον Δεκέμβριο του 1991. Το Σεπτέμβριο του 1991, η Αρμενική πλειοψηφία του αμφισβητούμενου Ναγκόρνο-Καραμπάχ αποσχίστηκε για να σχηματίσει τη Δημοκρατία του Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Η περιοχή και επτά επαρχίες εντός της επικράτειας του Ναγκόρνο-Καραμπάχ έγιναν ντε φάκτο ανεξάρτητες με τον Πόλεμο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ το 1994. Αυτές οι περιοχές αναγνωρίζονται διεθνώς ως μέρος του Αζερμπαϊτζάν, ενώ εκκρεμεί μια λύση για το καθεστώς της περιοχής, η οποία θα βρεθεί μέσω διαπραγματεύσεων που διεξάγονται από τον ΟΑΣΕ.
  • Αρμενία
    Η Αρμενία (αρμενικά: Հայաստան, μτγ: χαγιαστάν, ΔΦΑ: ), επίσημα ως Δημοκρατία της Αρμενίας, είναι χώρα της Ευρασίας ανάμεσα στη Μαύρη Θάλασσα και την Κασπία Θάλασσα στην περιοχή της Καυκασίας και στο νότιο τμήμα των Ορέων του Καυκάσου. Συνορεύει στα δυτικά με την Τουρκία, στα βόρεια με τη Γεωργία, στα ανατολικά με το Αζερμπαϊτζάν και στα νότια με το Ιράν. Βρίσκεται στο σταυροδρόμι ανάμεσα στην Ανατολική Ευρώπη και τη Δυτική Ασία, ενώ είχε και έχει εκτεταμένους κοινωνικοπολιτικούς, πολιτιστικούς και οικονομικούς δεσμούς με την Ευρώπη. Ο πληθυσμός της Αρμενίας σύμφωνα με την πιο πρόσφατη απογραφή, αυτήν του 2011, ανέρχεται σε 3.018.854 κατοίκους, ενώ σύμφωνα με την επίσημη εκτίμηση για το 2022 ο πληθυσμός της είναι 2.961.600 κάτοικοι.

    Πρώην Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία και τμήμα της άλλοτε Σοβιετικής Ένωσης, η Αρμενία είναι σήμερα μια πολυκομματική δημοκρατία, με αρχαία και ιστορική πολιτιστική κληρονομιά. Το Βασίλειο της Αρμενίας ήταν το πρώτο κράτος που υιοθέτησε το Χριστιανισμό ως επίσημη θρησκεία στις αρχές του 4ου αιώνα (η παράδοση αναφέρει ως ημερομηνία το έτος 301). Η σύγχρονη Δημοκρατία της Αρμενίας είναι κατά το σύνταγμα Προεδρευόμενη κοινοβουλευτική Δημοκρατία και η χριστιανική ορθόδοξη πίστη παίζει σημαντικό ρόλο στην ιστορία και τη συνείδηση του αρμένικου λαού.
  • Γεωργία
    Η Γεωργία (γεωργιανά: საქართველო, μτγ: σακάρτβελο, ΔΦΑ: ) είναι χώρα στο όριο Ευρώπης - Ασίας στην περιοχή του Καυκάσου, θεωρείται πολιτιστικά, πολιτικά και ιστορικά Ευρωπαϊκό κράτος. Είναι κράτος μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης, του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), του Eurocontrol, του Οργανισμού για τη Δημοκρατία και την Οικονομική Ανάπτυξη (GUAM), και του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας του Ευξείνου Πόντου (ΟΣΕΠ) και φιλοδοξεί να ενταχθεί στο NATO.

    Ο συνολικός πληθυσμός της χώρας ανέρχεται σε 3.736.400 κατοίκους, σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2023. Στο παρελθόν η χώρα αποτελούσε μία από τις δημοκρατίες που συναπάρτιζαν τη Σοβιετική Ένωση. Στη συντριπτική τους πλειοψηφία (σήμερα 84%), οι κάτοικοι της Γεωργίας είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι. Το 10% είναι μουσουλμάνοι, το 4% χριστιανοί μονοφυσίτες (κυρίως η Αρμενική μειονότητα) και το 2% άλλο. Συνορεύει με τη Ρωσία, την Τουρκία, την Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν.
  • Λίβανος
    Ο Λίβανος (Αραβικά: Λουμπνάν) είναι χώρα της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Έγινε ανεξάρτητη στις 22 Νοεμβρίου 1943 μετά από εικοσάχρονη γαλλική κατοχή. Έχει συνολική έκταση 10.452 τ.χλμ. και πληθυσμό, σύμφωνα με τη μέση εκτίμηση του ΟΗΕ για το 2022, 5.490.000 κατοίκους (117η στον κόσμο). Πρωτεύουσα της χώρας είναι η Βηρυτός.

    Το όνομα της χώρας προήλθε από το όρος Λίβανος, το οποίο με την σειρά του προήλθε από τη φοινικική ρίζα lbn (???) που σημαίνει "λευκό", προφανώς από τις χιονισμένες κορυφές του.
  • Μεσοποταμία
    Μεσοποταμία ονομάστηκε για πρώτη φορά από τους αρχαίους Έλληνες η χώρα την οποία διαρρέουν δύο ποταμοί, ο Τίγρης (στα ανατολικά) και ο Ευφράτης (στα δυτικά).

    Με το όνομα αυτό οριοθετείται μια μεγάλη περιοχή, που περιλαμβάνει τις κοιλάδες των δυο ποταμών και των παραποτάμων τους.
  • Συρία
    Η Συρία (سوريا ή από το 2005: سورية) είναι χώρα της Μέσης Ανατολής που εκτείνεται μεταξύ του Ευφράτη ποταμού, της Αραβικής ερήμου και της Μεσόγειου θάλασσας. Η έκτασή της είναι 185.180 τ.χλμ. και έχει πληθυσμό 22.125.000 κατοίκους, σύμφωνα με τη μέση εκτίμηση των Ηνωμένων Εθνών για το 2022. Συνορεύει στα βόρεια με την Τουρκία, στα ανατολικά με το Ιράκ, στα νότια με την Ιορδανία, στα νοτιοδυτικά με το Ισραήλ και το Λίβανο και στα βορειοδυτικά βρέχεται από τη Μεσόγειο Θάλασσα. Πρωτεύουσα της χώρας και μεγαλύτερη πόλη της, είναι η Δαμασκός.

    Κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο, αρχής γενομένης μετά την άλωση της Ιερουσαλήμ το έτος 70, ολόκληρη η περιοχή (Ιουδαία, Σαμάρεια και Γαλιλαία) μετονομάστηκε σε Συρο-Παλαιστίνη, υποδιαιρεμένη σε Επισκοπή I και II. Οι Ρωμαίοι μετονόμασαν επίσης μία περιοχή γης, που περιλαμβάνει το Νεγκέβ, το Σινά και τη δυτική ακτή της Αραβικής Χερσονήσου σε Palaestina Salutaris (Ευδαίμων Παλαιστίνη), που μερικές φορές ονομάζεται Palaestina III ή Palaestina Tertia. Τμήμα της περιοχής κυβερνιόταν από τους συμμάχους Γασσανίδες, υποτελείς στο αραβικό κράτος. Κατά τη διάρκεια του τελευταίου Ρωμαιο-Περσικού Πολέμου, ξεκινώντας το 603, οι Πέρσες υπό τον Kοσράου/Χοσρόη Β΄ είχαν καταφέρει να καταλάβουν τη Συρία, την Παλαιστίνη και την Αίγυπτο για περισσότερο από μία δεκαετία, προτού αναγκαστούν από τις νίκες του Ηράκλειου να συνάψουν την ειρήνη του 628.