Περσική γλώσσα
Η Περσική γλώσσα, γνωστή και ως Φαρσί, είναι ινδοευρωπαϊκή γλώσσα που ομιλείται στο Ιράν, το Αφγανιστάν, το Τατζικιστάν, την Αρμενία, την Τουρκία, το Ιράκ, το Πακιστάν, τη Συρία, το Ουζμπεκιστάν, την Κιργιζία, σε όμορες χώρες και αλλού. Αποτελεί γόνο της Αρχαία Περσικής γλώσσας και είναι τμήμα του ιρανικού κλάδου της ινδοϊρανικής γλωσσικής οικογένειας. Η γλώσσα καλείται Φαρσί στο Ιράν, το είδος που ομιλείται στο Αφγανιστάν καλείται Νταρί, ενώ στο Τατζικιστάν, το Ουζμπεκιστάν και την κεντρική Ασία το είδος της περσικής γλώσσας που ομιλείται καλείται Τατζίκ.
Πριν τον βρετανικό αποικισμό, η Περσική χρησιμοποιούνταν ευρέως ως δεύτερη γλώσσα στην Ινδική υποήπειρο. Κυριάρχησε ως γλώσσα πολιτισμού και εκπαίδευσης σε αρκετές ισλαμικές αυλές στην υποήπειρο κατά τη διάρκεια του μεσαίωνα και έγινε η επίσημη γλώσσα υπό τη διακυβέρνηση των Μουγκάλ αυτοκρατόρων. Το 1832 η βρετανική αποικιοκρατική δύναμη άρχισε να χρησιμοποιεί την Αγγλική αντί της παραδοσιακής Περσικής. Μαρτυρία για την εκτεταμένη χρήση της στη περιοχή αποτελεί η επίδρασή της στα Χίντι, τα Μπενγκάλι και τα Ουρντού, όπως και το γεγονός ότι παραμένει δημοφιλής στην περιοχή η περσική λογοτεχνία. Η Περσική και οι διάλεκτοί της αποτελούν επίσημες γλώσσες στο Ιράν, το Αφγανιστάν και το Τατζικιστάν. Σύμφωνα με το Βιβλίο της CIA, υπάρχουν 71 εκατομμύρια γηγενείς ομιλητές της Περσικής στο Ιράν, το Αφγανιστάν, το Τατζικιστάν και το Ουζμπεκιστάν και ο ίδιος αριθμός ανθρώπων που μπορούν να μιλήσουν την Περσική σε όλον τον κόσμο. Ανήκει στις Ινδοευρωπαϊκές γλώσσες τύπου με σειρά των όρων της πρότασης υποκείμενο–αντικείμενο–ρήμα. Έγινε αίτηση στην UNESCO να επιλέξει την Περσική ως μία από τις γλώσσες της το 2006.
Η Περσική ως μέλος της οικογένειας των Ινδοευρωπαϊκών γλωσσών ανήκει στον Ινδοϊρανικό κλάδο των σάτεμ γλωσσών. Οι ακαδημαϊκοί πιστεύουν ότι ο υποκλάδος των Ιρανικών αναπτύχθηκε βάσει της παρακάτω χρονολογικής σειράς: Αρχαία Ιρανική (Αβέστα και Αρχαία Περσική) → Μέση Ιρανική (Παχλαβί Μέση περσική γλώσσα και αρκετές άλλες γλώσσες) → Σύγχρονη Ιρανική (Περσική, Παστού γλώσσα, Κουρδική, και αρκετές άλλες γλώσσες), περ. 900 έως σήμερα.
Η Αρχαία Περσική, η κύρια γλώσσα που απαντάται στις επιγραφές των Αχαιμενιδών, δε θα πρέπει να συγχέεται με την μη-Ινδοευρωπαϊκή Ελαμιτική (βλ επιγραφή του Μπεχιστούν). Σε αυτή την περίοδο η μορφολογία απλοποιήθηκε από το περίπλοκο κλιτικό σύστημα των ρημάτων και των ουσιαστικών της αρχαίας Περσικής στην σχεδόν πλήρως κανονικοποιημένη μορφολογία και αυστηρή σύνταξη της σύγχρονης Περσικής, με έναν τρόπο που συχνά παραλληλίζεται με την ανάπτυξη της Αγγλικής. Επιπροσθέτως, εισήχθησαν πολλές λέξεις από γειτονικές γλώσσες, ανάμεσα στις οποίες περιλαμβάνονται η Αραμαϊκή και η Ελληνική σε αρχαιότερες περιόδους, αργότερα η Αραβική και σε μικρότερο βαθμό η Τουρκική. Σε πιο πρόσφατες περιόδους εισήχθησαν στη γλώσσα δάνειες λέξεις κυρίως από τη Γαλλική και την Αγγλική.
Η ίδια η γλώσσα αναπτύχθηκε στο πέρασμα των αιώνων. Εξαιτίας της τεχνολογικής ανάπτυξης νέες λέξεις και εκφράσεις δημιουργήθηκαν και εισήχθησαν στην Περσική, όπως και σε κάθε άλλη γλώσσα. Στην Τεχεράνη η Ακαδημία της Περσικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας είναι ένα κέντρο που αξιολογεί τις νέες λέξεις και διαμορφώνει τις περσικές αντίστοιχες. Στο Αφγανιστάν, η Ακαδημία Επιστημών του Αφγανιστάν διαμορφώνει και αξιολογεί αναλόγως για την Περσική γλώσσα στο Αφγανιστάν.
Εκτός από το καθεστώς επίσημης γλώσσας στο Αφγανιστάν, το Ιράν και -πρόσφατα- στο Τατζικιστάν- η Περσική επί μακρόν θεωρείτο η μόνη ή η επίσημη γλώσσα η κατάλληλη και για τους σκοπούς του Ισλάμ στο Πακιστάν σύμφωνα με το Κίνημα για τη Γλώσσα του Πακιστάν ως ενοποιητική δύναμη του Ισλαμικού ομοσπονδιακού συστήματος σε σχέση με τους δυτικούς γείτονές του σε ιστορική, γεωγραφική και πολιτισμική βάση. Αυτός είναι και ο λόγος που τα Ούρντου, μια μορφή της ινδουστανικής γλώσσας με πάρα πολλά δάνεια από τα περσικά και τα αραβικά, υιοθετήθηκε ως εθνική γλώσσα του Πακιστάν. Η περσική γλώσσα έχει αποτελέσει συχνά την κρατική γλώσσα των μουσουλμανικών κρατών στην ινδική υποήπειρο.
Πριν τον βρετανικό αποικισμό, η Περσική χρησιμοποιούνταν ευρέως ως δεύτερη γλώσσα στην Ινδική υποήπειρο. Κυριάρχησε ως γλώσσα πολιτισμού και εκπαίδευσης σε αρκετές ισλαμικές αυλές στην υποήπειρο κατά τη διάρκεια του μεσαίωνα και έγινε η επίσημη γλώσσα υπό τη διακυβέρνηση των Μουγκάλ αυτοκρατόρων. Το 1832 η βρετανική αποικιοκρατική δύναμη άρχισε να χρησιμοποιεί την Αγγλική αντί της παραδοσιακής Περσικής. Μαρτυρία για την εκτεταμένη χρήση της στη περιοχή αποτελεί η επίδρασή της στα Χίντι, τα Μπενγκάλι και τα Ουρντού, όπως και το γεγονός ότι παραμένει δημοφιλής στην περιοχή η περσική λογοτεχνία. Η Περσική και οι διάλεκτοί της αποτελούν επίσημες γλώσσες στο Ιράν, το Αφγανιστάν και το Τατζικιστάν. Σύμφωνα με το Βιβλίο της CIA, υπάρχουν 71 εκατομμύρια γηγενείς ομιλητές της Περσικής στο Ιράν, το Αφγανιστάν, το Τατζικιστάν και το Ουζμπεκιστάν και ο ίδιος αριθμός ανθρώπων που μπορούν να μιλήσουν την Περσική σε όλον τον κόσμο. Ανήκει στις Ινδοευρωπαϊκές γλώσσες τύπου με σειρά των όρων της πρότασης υποκείμενο–αντικείμενο–ρήμα. Έγινε αίτηση στην UNESCO να επιλέξει την Περσική ως μία από τις γλώσσες της το 2006.
Η Περσική ως μέλος της οικογένειας των Ινδοευρωπαϊκών γλωσσών ανήκει στον Ινδοϊρανικό κλάδο των σάτεμ γλωσσών. Οι ακαδημαϊκοί πιστεύουν ότι ο υποκλάδος των Ιρανικών αναπτύχθηκε βάσει της παρακάτω χρονολογικής σειράς: Αρχαία Ιρανική (Αβέστα και Αρχαία Περσική) → Μέση Ιρανική (Παχλαβί Μέση περσική γλώσσα και αρκετές άλλες γλώσσες) → Σύγχρονη Ιρανική (Περσική, Παστού γλώσσα, Κουρδική, και αρκετές άλλες γλώσσες), περ. 900 έως σήμερα.
Η Αρχαία Περσική, η κύρια γλώσσα που απαντάται στις επιγραφές των Αχαιμενιδών, δε θα πρέπει να συγχέεται με την μη-Ινδοευρωπαϊκή Ελαμιτική (βλ επιγραφή του Μπεχιστούν). Σε αυτή την περίοδο η μορφολογία απλοποιήθηκε από το περίπλοκο κλιτικό σύστημα των ρημάτων και των ουσιαστικών της αρχαίας Περσικής στην σχεδόν πλήρως κανονικοποιημένη μορφολογία και αυστηρή σύνταξη της σύγχρονης Περσικής, με έναν τρόπο που συχνά παραλληλίζεται με την ανάπτυξη της Αγγλικής. Επιπροσθέτως, εισήχθησαν πολλές λέξεις από γειτονικές γλώσσες, ανάμεσα στις οποίες περιλαμβάνονται η Αραμαϊκή και η Ελληνική σε αρχαιότερες περιόδους, αργότερα η Αραβική και σε μικρότερο βαθμό η Τουρκική. Σε πιο πρόσφατες περιόδους εισήχθησαν στη γλώσσα δάνειες λέξεις κυρίως από τη Γαλλική και την Αγγλική.
Η ίδια η γλώσσα αναπτύχθηκε στο πέρασμα των αιώνων. Εξαιτίας της τεχνολογικής ανάπτυξης νέες λέξεις και εκφράσεις δημιουργήθηκαν και εισήχθησαν στην Περσική, όπως και σε κάθε άλλη γλώσσα. Στην Τεχεράνη η Ακαδημία της Περσικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας είναι ένα κέντρο που αξιολογεί τις νέες λέξεις και διαμορφώνει τις περσικές αντίστοιχες. Στο Αφγανιστάν, η Ακαδημία Επιστημών του Αφγανιστάν διαμορφώνει και αξιολογεί αναλόγως για την Περσική γλώσσα στο Αφγανιστάν.
Εκτός από το καθεστώς επίσημης γλώσσας στο Αφγανιστάν, το Ιράν και -πρόσφατα- στο Τατζικιστάν- η Περσική επί μακρόν θεωρείτο η μόνη ή η επίσημη γλώσσα η κατάλληλη και για τους σκοπούς του Ισλάμ στο Πακιστάν σύμφωνα με το Κίνημα για τη Γλώσσα του Πακιστάν ως ενοποιητική δύναμη του Ισλαμικού ομοσπονδιακού συστήματος σε σχέση με τους δυτικούς γείτονές του σε ιστορική, γεωγραφική και πολιτισμική βάση. Αυτός είναι και ο λόγος που τα Ούρντου, μια μορφή της ινδουστανικής γλώσσας με πάρα πολλά δάνεια από τα περσικά και τα αραβικά, υιοθετήθηκε ως εθνική γλώσσα του Πακιστάν. Η περσική γλώσσα έχει αποτελέσει συχνά την κρατική γλώσσα των μουσουλμανικών κρατών στην ινδική υποήπειρο.
Χώρα
-
Αφγανιστάν
Το Αφγανιστάν (παστού/νταρί: افغانستان), είναι χώρα στη νότια κεντρική Ασία. Το επίσημο όνομα της χώρας, σύμφωνα με τη (μέχρι στιγμής) μη αναγνωρισμένη υπηρεσιακή κυβέρνησή της, είναι Ισλαμικό Εμιράτο του Αφγανιστάν. Η χώρα συνορεύει βόρεια με το Τατζικιστάν, το Τουρκμενιστάν και το Ουζμπεκιστάν, βορειοανατολικά με την Κίνα, ανατολικά και νότια με το Πακιστάν και δυτικά με το Ιράν. Έχει έκταση περίπου 647.500 τ.χλμ. και ο πληθυσμός (κατατάσσεται 42η στον κόσμο) της χώρας είναι 32.890.171 κάτοικοι, σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για τo 2020. Οι κάτοικοι ανήκουν κυρίως στις εθνότητες των Παστούν, των Τατζίκων, των Χαζάρων και των Ουζμπέκων.
Δείγματα ανθρώπινης παρουσίας στο Αφγανιστάν, ανιχνεύονται ήδη κατά τη Μέση Παλαιολιθική εποχή, ενώ η θέση της χώρας, ανάμεσα Άπω Ανατολή και Ασία υπήρξε πάντα στρατηγικής σημασίας, καθώς μπορούσε να ελέγχει τους διεθνείς δρόμους μεταφοράς εμπορευμάτων. Υπήρξε αντικείμενο κατακτήσεων τόσο από τον Μέγα Αλέξανδρο, την Αυτοκρατορία των Μαουρύα, τους Μουσουλμάνους Άραβες και τους Μογγόλους όσο και από τους Βρετανούς, Σοβιετικούς και Αμερικανούς. -
Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα
Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (دولة الإمارات العربية المتحدة, Dawlat al-Imārāt al-‘Arabīyah al-Muttaḥidah) συντετμημένα ΗΑΕ, είναι ομοσπονδιακό κράτος που αποτελείται από επτά εμιράτα, στο νοτιοανατολικό άκρο της Αραβικής χερσονήσου. Τα ΗΑΕ βρέχονται από τον Περσικό κόλπο και τον Κόλπο του Ομάν, ενώ συνορεύουν με τη Σαουδική Αραβία και το Σουλτανάτο του Ομάν. Έχουν συνολική έκταση 83.600 τ.χλμ. και πληθυσμό 9.282.410 κατοίκων, σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2020. Τα επτά εμιράτα που απαρτίζουν την ομοσπονδία είναι τα εξής: Πρωτεύουσα και δεύτερη μεγαλύτερη πόλη των ΗΑΕ είναι το Άμπου Ντάμπι, πρωτεύουσα του ομώνυμου εμιράτου, το οποίο αποτελεί και το πολιτικό, βιομηχανικό και πολιτιστικό κέντρο της χώρας.
* Άμπου Ντάμπι -
Ιράν
Το Ιράν (περσικά: ايران), επίσημα Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν (περσικά: جمهوری اسلامی ايران), ανεπίσημα Περσία, είναι χώρα της Μέσης Ανατολής στη Νοτιοδυτική Ασία. Ενώ τοπικά η χώρα ήταν γνωστή ως Ιράν από την αρχαιότητα, έως το 1935 η επικρατούσα ονομασία παγκοσμίως ήταν Περσία. Μετά το 1935 χρησιμοποιούνταν διεθνώς και οι δύο ονομασίες, ο όρος Ιράν όμως καθιερώθηκε έκτοτε ως επίσημη ονομασία της χώρας.
Έχει έκταση 1.648.195 τ.χλμ. και πληθυσμό 88.551.000 σύμφωνα με τη μέση εκτίμηση των Ηνωμένων Εθνών για το 2022. Το Ιράν συνορεύει στα βόρεια με Αζερμπαϊτζάν, Αρμενία και Τουρκμενιστάν, ανατολικά με Πακιστάν και Αφγανιστάν και δυτικά με Τουρκία και Ιράκ (Κουρδιστάν). Πρωτεύουσα είναι η Τεχεράνη, που αποτελεί το πολιτικό, πολιτιστικό, εμπορικό και βιομηχανικό κέντρο της χώρας. Το Ιράν θεωρείται σημαντική περιφερειακή δύναμη και καταλαμβάνει εξέχουσα θέση σε θέματα παγκόσμιας ενεργειακής πολιτικής και οικονομίας, ως αποτέλεσμα κυρίως των μεγάλων αποθεμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου που διαθέτει. Η χώρα είναι επίσης μέλος του ΟΠΕΚ και του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. -
Μπαχρέιν
Το Βασίλειο του Μπαχρέιν (αραβικά: مملكة البحرين, ορθή αραβική προφορά Μπαχράιν, αγγλική Μπαρέιν) είναι μία μικρή αραβική μοναρχία της Μέσης Ανατολής. Το όνομα Μπαχρέιν στα αραβικά σημαίνει «Δύο θάλασσες». Στους Έλληνες της Ελληνιστικής περίοδου ήταν γνωστό ως Τύλος. Είναι μια νησιωτική χώρα, που αποτελείται από ένα μικρό αρχιπέλαγος που βρίσκεται γύρω από τη νήσο Μπαχρέιν. Βρίσκεται ανάμεσα στη χερσόνησο του Κατάρ και στη βορειοανατολική ακτή της Σαουδικής Αραβίας, με την οποία συνδέεται μέσω του υδατόδρομου του Βασιλιά Φαχντ, μήκους 25 χιλιομέτρων. Ο πληθυσμός της χώρας είναι 1.504.365 κάτοικοι, σύμφωνα με την επίσημη εκτίμηση για το 2021. Σ' αυτούς περιλαμβάνονται 785.032 αλλοδαποί. Η έκταση της χώρας είναι 786,5 τετραγωνικά χιλιόμετρα, και είναι η τρίτη μικρότερη χώρα στην Ασία, μετά από τις Μαλδίβες και τη Σιγκαπούρη.
Το Μπαχρέιν είναι ο χώρος του αρχαίου πολιτισμού Ντιλμούν. Η περιοχή έχει γίνει γνωστή από την αρχαιότητα για την αλιεία μαργαριταριών, τα οποία κατά τον 19ο αιώνα χαρακτηρίζονταν ως τα καλύτερα του κόσμου. Το Μπαχρέιν ήταν μία από τις πρώτες περιοχές που προσηλυτίστηκαν στο Ισλάμ το 628 μ.Χ. Το 1521 καταλήφθηκε από Πορτογάλους και το 1602 από Πέρσες, από τον Σάχη Αμπάς Α΄ της δυναστείας των Σαφαβιδών. Το 1783, ο κλάδος Μπάνι Ουτμπάχ κατέλαβε το Μπαχρέιν από το Νασρ Αλ-Μαντχούρ και από τότε κυβερνιέται από τη βασιλική οικογένεια Αλ Χαλίφα. Ο πρώτος χακίμ του Μπαχρέιν ήταν ο Αχμέντ αλ Φατέχ. Στα τέλη της δεκαετίας του 1800, μετά από την υπογραφή συμφωνιών με τους Βρετανούς, το Μπαχρέιν έγινε βρετανικό προτεκτοράτο. Στις 15 Αυγούστου του 1971, το Μπαχρέιν ανακήρυξε την ανεξαρτησία του. Το 2002, το Μπαχρέιν μετετράπη από εμιράτο σε βασίλειο. Το 2011, έγιναν διαδηλώσεις, λόγω της Αραβικής Άνοιξης.