Δολάριο Νέας Ζηλανδίας
$
Το δολάριο (νομισματικός κωδικός NZD) είναι το νόμισμα της Νέας Ζηλανδίας. Κυκλοφορεί επίσης στα Νησιά Κουκ (βλέπε και Δολάριο των Νήσων Κουκ), Νιούε, Τοκελάου και νησιά Πίτκαιρν.Κανονικά συντομογραφείται με το σύμβολο του δολαρίου $ ή εναλλακτικά με το NZ$ για να γίνεται διάκριση από όλα τα νομίσματα που ονομάζονται δολάριο. Πολλές φορές ονομάζεται «κίουι» («Kiwi (dollar)») και υποδιαιρείται σε 100 σεντς (cents).
Τα Νησιά Πίτκαιρν για λόγους διοίκησης χρησιμοποιεί αυτά τα νομίσματα: Αυστραλιανό δολάριο, δολάριο Νέας Ζηλανδίας, Δολάριο του Καναδά, Δολάριο των ΗΠΑ, λίρα Αγγλίας και ευρώ.
Από τεχνική άποψη, τα νησιά Πίτκερν δεν έχουν νόμισμα. Όλες οι άλλες χώρες χρησιμοποιούν το νεοζηλανδικό δολάριο βάσει διατάγματος.
To 1967 το δολάριο αντικατέστησε τη λίρα της Νέας Ζηλανδίας σε ισοτιμία των δολαρίων προς λίρα. Η αρχική «κλειδωμένη» ισοτιμία έναντι του αμερικανικού δολαρίου ήταν 1,39 δολάρια ΗΠΑ προς 1 νεοζηλανδικό δολάριο. Στις 21 Νοεμβρίου η ισοτιμία αυτή άλλαξε στα 1,12 αμερικανικά δολάρια προς 1 νεοζηλανδικό δολάριο.
Νέα υποτίμηση έγινε το 1971 έναντι της βρετανικής λίρας σε μεγαλύτερο βαθμό
Το καλοκαίρι του 2007 το δολάριο ήταν ίσο με 0,8103 αμερικανικά δολάρια.
Χώρα
-
Νέα Ζηλανδία
Η Νέα Ζηλανδία (αγγλικά: New Zealand, Μαορί γλώσσα: Aotearoa) είναι χώρα που αποτελείται από δύο μεγάλα και πολλά μικρότερα νησιά στα νοτιοδυτικά του Ειρηνικού ωκεανού. Η Νέα Ζηλανδία είναι επίσης γνωστή ως Αοτεαρόα στη Μαορί γλώσσα, ή η Γη του Μακριού Λευκού Σύννεφου. Η Νέα Ζηλανδία είναι γνωστή για τη γεωγραφική της απομόνωση, αφού είναι χωρισμένη από την Αυστραλία στα βορειοδυτικά μέσω της Θάλασσας της Τασμανίας, σε μήκος περίπου 2.000 χλμ. Οι εγγύτεροι γείτονές της είναι στα βόρεια οι Νέα Καληδονία, Φίτζι και Τόνγκα. Ο πληθυσμός της Νέας Ζηλανδίας είναι κυρίως Ευρωπαϊκής καταγωγής, με τους Μαορί να αποτελούν τη μεγαλύτερη μειονότητα. Σημαντικές μειονότητες είναι και οι μη-Μαορί Πολυνήσιοι και Ασιατικοί κάτοικοι, ιδιαίτερα στις πόλεις της χώρας.
Επισήμως, αρχηγός κράτους είναι ο βασιλιάς Κάρολος Γ΄ του Ηνωμένου Βασιλείου και εκπροσωπείται στη χώρα από έναν μη-πολιτικό Γενικό Κυβερνήτη. Ωστόσο, ο βασιλιάς δεν έχει καμία πραγματική πολιτική επιρροή. Η πολιτική εξουσία κατέχεται από τον Πρωθυπουργό που είναι ο αρχηγός της Κυβέρνησης στο δημοκρατικά εκλεγμένο Κοινοβούλιο της Νέας Ζηλανδίας. Το Βασίλειο της Νέας Ζηλανδίας περιλαμβάνει επίσης τις Νήσους Κουκ και το Νιούε, που είναι εξ ολοκλήρου αυτοκυβερνώμενα, το Τοκελάου, που κινείται προς την κατεύθυνση της αυτοκυβέρνησης και τις διεκδικήσεις της Νέας Ζηλανδίας στην Ανταρκτική. -
Νήσοι Κουκ
Οι Νήσοι Κουκ (αγγλικά: Cook Islands, Μαορί Νήσων Κουκ: Kūki 'Āirani) αποτελούν μία αυτοδιοικούμενη περιοχή, ελεύθερα συνδεδεμένη με τη Νέα Ζηλανδία από το 1901. Έχουν πληθυσμό (κατατάσσεται 228η) 17.434 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2016 και πρωτεύουσά τους είναι η Αβαρούα. Ευρισκόμενα περίπου 3.500 χλμ βορειοανατολικά της Νέας Ζηλανδίας τα νησιά Κουκ είναι ένα σύμπλεγμα από 24 κοραλλιογενείς ατόλες και ηφαιστειακά νησιά. Απέκτησαν αυτοδιοίκηση το 1965. Η υπό ανάπτυξη οικονομία στηρίζεται σε καλλιέργειες μαλακίων, μαργαριταριών, ένα εκτροφείο στρουθοκαμήλων, τον τουρισμό και τις τραπεζικές δραστηριότητες. Με τη διάλυση της συμμαχίας ANZUS, το 1986, οι Νήσοι Κουκ ανακήρυξαν την ουδετερότητά τους, καθώς γεννήθηκαν αμφιβολίες για την ικανότητα της Νέας Ζηλανδίας να εξασφαλίσει την άμυνά τους. Το 1991 τα Νησιά Κουκ υπέγραψαν σύμφωνο φιλίας με τη Γαλλία για την οικονομική ανάπτυξη, το εμπόριο και την επιτήρηση των χωρικών υδάτων και της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης. Ωστόσο, οι σχέσεις με τη Γαλλία επιδεινώθηκαν το 1995-1996, όταν η Γαλλία πραγματοποίησε έξι πυρηνικές δοκιμές στην ατόλη Μουρουρόα.
Ύπατος αρμοστής για τη Νέα Ζηλανδία είναι από τις 10 Ιανουαρίου 2017 ο Πίτερ Μάρσαλ. . Αντιπρόσωπος του Βρετανού Μονάρχη είναι από τις 27 Ιουλίου 2013 ο Τομ Μάρστερς. Αρχηγός της κυβερνήσεως είναι ο πρωθυπουργός Μαρκ Μπράουν από την 1η Οκτωβρίου 2020. Από τις 9 Αυγούστου του 2005 αντιπρόεδρος της κυβερνήσεως είναι ο Τερεπάι Μαοάτε. -
Νιούε
Το Νιούε ή Νιού ή Νιουέι είναι χώρα που βρίσκεται στον νότιο Ειρηνικό Ωκεανό 2100 χλμ βορειοανατολικά της Νέας Ζηλανδίας μέσα στο τρίγωνο που δημιουργείται από την Τόνγκα στα δυτικά, τη Σαμόα στα βόρεια και τα νησιά Κουκ στα ανατολικά. Με τη Νέα Ζηλανδία έχει καθεστώς ελεύθερης σχέσης, από το 1901. Είναι το μεγαλύτερο κοραλλιογενές νησί στον κόσμο με έκταση 260 τετρ. χλμ. και πληθυσμό (κατατάσσεται 224η) 1.444 (εκτ. 2008). Η οικονομία του νησιού βασίζεται στον τουρισμό, την εμπορία γραμματοσήμων και την παραγωγή τροπικών φρούτων. Μεγάλος αριθμός των κατοίκων (10.000) έχει μεταναστεύσει στη Νέα Ζηλανδία. Κοινώς αποκαλούν το νησί Βράχο, παραπομπή στην παραδοσιακή ονομασία Βράχος της Πολυνησίας. Το όνομα της πρωτεύουσας είναι Αλόφι.
Το 2003, το Νιούε έγινε το πρώτο κράτος στον κόσμο με δωρεάν και ανοιχτό ασύρματο δίκτυο ίντερνετ για όλη τη χώρα από τον οργανισμό Κοινότητα Χρηστών Ίντερνετ του Νιούε που ιδρύθηκε το 1999.# -
Τοκελάου
Το Τοκελάου βρίσκεται στον νότιο Ειρηνικό και είναι εξαρτημένη περιοχή από τη Νέα Ζηλανδία από το 1926. Έχει έκταση 10 τετρ. χλμ. Το 1989 ο ΟΗΕ συνέταξε έκθεση σύμφωνα με την οποία προβλέπεται ότι το Τοκελάου θα εξαφανιστεί κάτω από τη θάλασσα τον 21ο αιώνα λόγω της αύξησης της στάθμης των υδάτων από την υπερθέρμανση του πλανήτη. Ο πληθυσμός είναι 1.499, με βάση την απογραφή του 2016 (κατατάσσεται 241η). Δεν υπάρχει καμία πρωτεύουσα καθώς κάθε ατόλη έχει το δικό της διοικητικό κέντρο. Το όνομα Τοκελάου σημαίνει «βόρειος άνεμος» στη γλώσσα της Πολυνησίας.
Ο πρώτος Ευρωπαίος που πρωτοαντίκρισε το Ατάφου, σημερινή πρωτεύουσα, ήταν ο Τζον Μπάιρον τη δεκαετία του 1760.
