Κόστα Ρίκα (Republic of Costa Rica)
Σημαία της Κόστα Ρίκα |
Το κυρίαρχο κράτος της Κόστας Ρίκας είναι μια ενιαία προεδρική συνταγματική δημοκρατία. Είναι γνωστή για τη μακροχρόνια και σταθερή δημοκρατία της και για το υψηλά εκπαιδευμένο εργατικό δυναμικό της. Η χώρα ξοδεύει περίπου το 6.9% του προϋπολογισμού της (2016) για την εκπαίδευση, σε σύγκριση με τον παγκόσμιο μέσο όρο του 4.4%. Η οικονομία της, που κάποτε εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό από τη γεωργία, έχει διαφοροποιηθεί για να συμπεριλάβει τομείς όπως τα χρηματοοικονομικά, οι εταιρικές υπηρεσίες για ξένες εταιρείες, τα φαρμακευτικά προϊόντα και ο οικοτουρισμός. Πολλές ξένες εταιρείες παραγωγής και παροχής υπηρεσιών δραστηριοποιούνται στις Ζώνες Ελεύθερων Συναλλαγών της Κόστα Ρίκα, όπου επωφελούνται από επενδυτικά και φορολογικά κίνητρα.
Η Κόστα Ρίκα κατοικήθηκε από αυτόχθονες πληθυσμούς πριν τεθεί υπό ισπανική κυριαρχία τον 16ο αιώνα. Παρέμεινε περιφερειακή αποικία της αυτοκρατορίας μέχρι την ανεξαρτησία ως μέρος της Πρώτης Μεξικανικής Αυτοκρατορίας, ακολουθούμενη από την ένταξη της στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Κεντρικής Αμερικής, από την οποία κήρυξε επίσημα την ανεξαρτησία της το 1847. Μετά τον σύντομο εμφύλιο πόλεμο της Κόστα Ρίκα το 1948, κατήργησε οριστικά τον στρατό του το 1949, και έγινε ένα από τα λίγα κυρίαρχα έθνη χωρίς μόνιμο στρατό.
Η χώρα έχει σταθερά ευνοϊκές επιδόσεις στον Δείκτη Ανθρώπινης Ανάπτυξης (ΔΑΑ), καταλαμβάνοντας την 62η θέση στον κόσμο το 2020 και την πέμπτη θέση στη Λατινική Αμερική. Έχει επίσης αναφερθεί από το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών ότι η χώρα έχει επιτύχει πολύ υψηλότερο επίπεδο ως προς την ανθρώπινη ανάπτυξη από άλλες χώρες στα ίδια εισοδηματικά επίπεδα, με καλύτερο ιστορικό στην ανθρώπινη ανάπτυξη και ανισότητα από το μέσο όρο της περιοχής. Επίσης, αποδίδει καλά σε συγκρίσεις που αφορούν την κατάσταση της δημοκρατίας, της ελευθερίας του τύπου και της ευτυχίας. Έχει τον 7ο πιο ελεύθερο τύπο σύμφωνα με τον Δείκτη Ελευθερίας του τύπου, είναι η 37η πιο δημοκρατική χώρα σύμφωνα με τον δείκτη Ελευθερία στον κόσμο και είναι η 12η πιο ευτυχισμένη χώρα στην Έκθεση Παγκόσμιας Ευτυχίας.
Οι ιστορικοί έχουν ταξινομήσει τους αυτόχθονες πληθυσμούς της Κόστα Ρίκα ως ανήκοντες στην Ενδιάμεση Περιοχή, όπου οι περιοχές των γηγενών πολιτισμών των Μεσοαμερικάνων και των κρατών των Άνδεων αλληλεπικαλύπτονταν. Πιο πρόσφατα, η προκολομβιανή Κόστα Ρίκα έχει επίσης περιγραφεί ως μέρος της ισθμοκολομβιανής Περιοχής.
Τα πέτρινα εργαλεία, τα παλαιότερα στοιχεία της ανθρώπινης κατοχής στην Κόστα Ρίκα, συνδέονται με την άφιξη διαφόρων ομάδων κυνηγών-τροφοσυλλεκτών περίπου 10.000 έως 7.000 χρόνια π.Χ. στην κοιλάδα Τουριάλμπα. Η παρουσία αιχμών δόρατος και βελών τύπου πολιτισμού Κλόβις από τη Νότια Αμερική ανοίγει το ενδεχόμενο, στην περιοχή αυτή, να συνυπήρχαν δύο διαφορετικοί πολιτισμοί.
Η γεωργία έγινε εμφανής στους πληθυσμούς που ζούσαν στην Κόστα Ρίκα πριν από περίπου 5.000 χρόνια. Καλλιεργούσαν κυρίως κόνδυλους και ρίζες. Για την πρώτη και τη δεύτερη χιλιετία π.Χ. υπήρχαν ήδη εγκατεστημένες αγροτικές κοινότητες. Αυτές ήταν μικρές και διάσπαρτες, αν και η χρονική στιγμή της μετάβασης από το κυνήγι και τη συλλογή στη γεωργία ως κύριο μέσο διαβίωσης στην επικράτεια είναι ακόμη άγνωστη.
Η παλαιότερη χρήση αγγείων εμφανίζεται γύρω στο 2.000 με 3.000 π.Χ. Έχουν βρεθεί θραύσματα αγγείων, κυλινδρικά αγγεία, πιατέλες, κολοκύθες και άλλες μορφές αγγείων διακοσμημένων με αυλακώσεις, ζωγραφιές, και άλλα αγγεία που περιέχουν μορφές ζώων.
Ο αντίκτυπος των αυτόχθονων πληθυσμών στη σύγχρονη κουλτούρα της Κόστα Ρίκα ήταν σχετικά μικρός σε σύγκριση με άλλα έθνη, δεδομένου ότι η χώρα δεν είχε έναν ισχυρό γηγενή πολιτισμό, αρχικά. Το μεγαλύτερο μέρος του γηγενούς πληθυσμού απορροφήθηκε από την ισπανόφωνη αποικιακή κοινωνία μέσω διαπολιτισμικών γάμων, εκτός από μερικά μικρά απομεινάρια, τα πιο σημαντικά από τα οποία είναι οι φυλές Μπριμπρί και Μπορούκα που εξακολουθούν να κατοικούν στα βουνά της Ταλαμάνκας, στα νοτιοανατολικά κοντά στα σύνορα με τον Παναμά.